دوره اول – جلسه 135 سه شنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۶۰
مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی ( دوره اول – جلسه 135 )
- سه شنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۶۰
جلسه یکصدوسی وپنجم 1اردیبهشت ماه 1359هجری شمسی
بسمه تعالی 16جمادی الثانی 1401هجری قمری
مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی
صورت مشروح مذاکرات جلسه علنی روزسه شنبه اول اردیبهشت ماه 1359
فهرست مندرجات
1-اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید
2-بیانات قبل از دستور آقایان محمد فاضل، محسن رهامی.
3-تذکرات آقای رئیس در مورد نماز جماعت و تذکرات آقای پرورش در مورد نطق قبل از دستور جلسه قبلشان .
4- تصویبتفویض اختیار به کمیسیون صنایع و معادن جهت تصویب لایحه راجع به واگذاری برخی از مؤسسات و واحدهای تابعه وزارت صنایع ومعادن به سازمان صنایع ملی ایران وبانکها ومؤسسات دولتی برای یک سال .
5- تصویب قانون اصلح لایحه قانونی راجع به هزینه های ضروری و پیش بینی نشده از محل اعتبار موضوع تصویب نامه شمارة 6744 مورخ 27/3/1358.
6- تقدیم لایحه حذف عبارت ‹‹فرمان همایونی ›› و لایحه الحاق یک تبصره به قانون راجع به حل و فصل اختلافات مالی و حقوقی دولت جمهوری اسلامی ایران با آمریکا .
7- تقدیم لایحه بودجه کل کشور به وسیله آقای نخست وزیر.
8- اعلام وصول هفت فقره لایحه از طرف دولت وارجاع آنها به کمیسیونهای مربوط .
9-پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن .
جلسه ساعت هفت و پنجاه و پنج دقیقه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل شد
1- اعلام رسمیت جلسه و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید .
رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم ،با حضرو 183 نفر جلسه رسمی است .دستور جلسه قرائت شود :
منشی- بسم الله الرحمن الرحیم .دستور جلسه یکصد و سی و پنجم روز سه شنبه اول اردیبهشت ماه 1360 هجری شمسی مطابق با شانزدهم جمادی الاخر 1401 هجری قمری.
1-تلاوت کلام الله مجید .
2-نطقهای قبل از دستور.
3-گزارش کمیسیونهای برنامه وبودجه وامور اقتصادی و دارائی و امور داخلی در خصوص لایحه اصلاح لایحه قانونی راجع به هزینه های ضروری و پیش بینی نشده از محل اعتبار موضوع تصویبنامه شمارة 6744 مورخ 27/3/58.
4-اجازه تفویض اختیار به کمیسیون صنایع و معادن جهت تصویب لایحه راجع به واگذاری برخی از مؤسسات و واحدهای تابعه وزارت صنایع و معادن به سازمان صنایع ملی ایران و وزارتخانه ها وبانک ها ومؤسسات دولتی برای مدت یکسال طبق اصل 85 قانون اساسی.
5-سؤال آقای گلزاده غفوری از آقای نخست وزیر در خصوص تقدیم گزارش جامع د ربارة سازمان اوقاف .
6- سؤال آقای محسن رهامی از آقای نخست وزیر در خصوص علت عدم رعایت اصل 141 قانون اساسی در باره مدیریت عامل و رئیس هیأت مدیره شرکت مخابرات .
7-اعلام اسامی غائبین و دیرآمدگان .
8-اعلام ختم جلسه و تاریخ و برنامه جلسه بعد .
رئیس- تلاوت کلام الله مجید را شروع کنید .
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم اله الرحمن الرحیم
‹‹وما ارسلنا قبلک الا رجالا نوحی الیهم فسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون .وما جعلنا هم جسداً لایاکلون الطعام وما کانوا خالدین .ثم صدقنا هم الوعد فانجینا هم ومن نشاء واهلکنا المسرقین .لقد انزلنا الیکم کتاباً فیه ذکر کم افلاتعقلون .وکم قصمنا من قریه کانت ظالمه و انشأنا بعدها قوماً آخرین . فلما احسوابأسنا اذاهم منها برکضون. لاترکضوا وارجعوا الی مااترفتم فیه ومساکنکم لعلکم تسئلون .››
(صدق الله العلی العظیم – حضار صلوات فرستادند)
‹‹از آیه 7 الی آیه 14 سوره الانبیاء››
2-بیانات قبل از دستور آقایان محمد فاضل،محسن رهامی
رئیس- سخنرانان قبل از دستور را دعوت کنید .
منشی- آقای محمد فاضل نماینده مردم بابل بفرمائید .
محمد فاضل- بسم الله الرحمن الرحیم .و من کلام لمولانا امیرالمؤمنین علیه افضل الصلوه والسلام :‹‹و الله ان امرتکم اهون عندی من هذه الا ان اخذ حقاً او ادفع باطلا ››.
چون مجلس با آرم مظهر عدل علی علیه السلام ملتزم به پیروزی از خط مشی سیاسی اجتماعی علی علیه السلام است ، کلامم را با جمله حقیقت سنج آن بزرگوار افتتاح کردم به امید آنکه مجلس شریف ما که چشم امید همهمحرومان به وی دوخته است ،زبان و فکرش با این منحنی که علی علیه السلام برای حکومت های جهان ترسیم کرد تطبیق کند وگرنه با هر مرتبه از هیبت و جلال در فرهنگ علی علیه السلام هیچ است و پوچ . برای هر یک مبلغ کمترین مقداری است که یک پارلمان می تواند خرج کند ولکن فراموش نکنیم که علی بن ابیطالب علیه السلام می فرماید :‹‹ با قلمهای نوک باریک سطرها را نزدیک به هم بنویسید که بیت المال تحمل کاغذ بیش از این را ندارد ›› واز سوخت چند لحظه شمع بیت المال در غیر مصالح عمومی مضایقه می کند . میدانید که هم مسؤولان کشوری و هم مردم عادی در اثر نداشتن ضوابط صحیح اجرای عدالت اسلامی در سردرگمی بسر می برند . گرچه صدها از شکایتها وسرگردانیها را شما سراغ دارید در عین حال عرض می کنم شب جمعه گذشته من را بیکی از روستاهای منطقه بردند که راه ماشین نداشت ،(بحثی ندارم ) صدها مردو زن ویرو جوان د رتکیه جمع شدند واز کدخدای سابق خود، شکایتهائی داشتند .از قبیل:ضرب و جرح اشخاص تا سرحد سقط جنین بعضی از زنان ویا اختلال حواس بعضی از جوانان وجداکردن زنان از شوهرانشان باطلاق وبی طلاق. و تصرف زمینهای عمومی و خصوصی مسلیمن. و آوراه کردن خانوادهها. بعضی را از خانه و بعضی را از روستا،که نماینده دادستان شاکیان وشهود را با مشخصات ،یاد داشت کرد البته فهرستا وار، چون از این نوع شکایتها دهها وجود داشت .
در صحت این شکایتها حرفی ندارم .در عین حال بعضی از مقامات مسؤول کشوری متهم نامبرده را بنوعی تأیید کتبی کردند .در روستای دیگری که کشاورزان با بیست سال تلاش شبانه روزی با زن و فرزند نمی توانند یک هکتار زمین برای امرار معاش سالانه خود تهیه کنند ( چون د رمناطق شمال زمین حاصلخیز ،کمیاب و عزیز است یک هکتار برای یک خانواده متوسط در دوره سال کفایت می کند .) یک شهری کارمند با دست خالی صدها هکتار زمین شالی زار تملک می کند . خودم که به آن زمین رفتم از چپ و راست ،آخر زمینها پیدا نبود .گره ومشکل اینجا است که (البته به مالک بودن ونبودن آنها حرفی نداریم ) حتماً باید ضوابط اسلامی در جمع شؤون اداره کشور تنظیم شود که شاکی حق را دریافته ومتهم از آوارگی و بدبختی نجات یابد . اتفاقاً درهر دوی این موارد که بعنوان مثال عرض کردم متهمان آواره ودر بدرند .این کار تنها وظیفه مجلس است که حدود مالکیت اموال منقول وغیر منقول را مشخص کند . حقوق خانوادهها را معین کند .در حمایت از خانواده حضرت علی علیه السلام معروف شد به ‹‹ابوالارامل والایتام ›› مجلس باید تکلیف بیمه را روشن کند که ازمقررات سخت آن مردم خیلیناراضی می باشند .و در نتیجه محصولات تولیدی کم و بیکاری فراوان است . حضرت علی علیه السلام کار می کرد واز کارگران حمایت می کرد .با تشکر از هیأت رئیسه که قدمهای مثبتی در سرعت کمی کا رمجلس برداشته است خاضعانه انتظار می رود که د رسرعت کیفی هم قدمهائی بردارند . ترتیب آمدن طرحها و لوایح به مجلس به لحاظ اهمیت مضمون ومحتوای آنها باشد نه بلحاظ زمان آمدن آنها به مجلس .نمایندگان محترم نیز ،کارهای وقت گیر خارج از مجلس را کم کنند . و وقت عزیز خود را بیشتر صرف در مطالعات وکسب اطلاعات مربوط به مجلس کنند .کتابخانه در تمام وقت آماده استفاده است .متأسفانه به قول مسؤول آن ،مراجعه به کتابخانه یکصدم مراجعه به نهارخوری است . گویا نماز جماعت هم از این درصد بهره مند است چون گاهی ممکن است اتفاق بیفتد وقت نماز صف انتظار نهار از صف نماز جماعت طولانی تر باشد .برادر محترممان آقای هاشمی رفسنجانی نماز که ان شاءالله می خوانند، کسی در صف جماعت اگر ایشان را دیده باشد بیاید جایزه بگیرد .برادر محترم گر چه کار و گرفتاری شما زیاد است اما یادمان نرود که حضرت حسین علیه السلام در ظهر روز عاشورا گرفتار تر بود …
بشارتی- آقای فاضل ،این مقایسه درستی نیست .مقایسه غلط است . پس نهار هم نمی خورید .
محمد فاضل-‹‹ومن یعظم شعائر اله فانها من تقوی القلوب ››. در وزاتخانه ها کارمندان زنان ومردان د رنماز جماعت شرکت می کنند .د رنماز جماعت اینجا از کارمندان خبری نیست . من انتظار دارم د روقت نماز نهار خوری نیم ساعت تعطیل بشود . بگذریم . جمله معترضه بود . از جمله وظائف مجلس تعینی حدود اختیارات دیوان عدالت که هنوز اصل 173 قانون اساسی که ضامن حیات اسلامی ادارات است اجرا نشده است .وبه همین مناسبت از دیوان عالی کشور تقاضا می کنم که نظر به اصل 142 قانون اساسی دارائی رهبر ومسؤولان کشور را رسیدگی و اعلام وبه منظور معرفی نمونه جامعه اسلامی در تاریخ ثبت شود .
یکی از نمایندگان – اینهمه مشکلات است .برای مردم حرف بزنید .
محمد فاضل- سخنی در باره قوه قضائیه : فعال شدن این قوه موج اعتراضات را به انواع مختلف به خود متوجه کرد واین نشانگر خوبی از تپش شدید قلب معترضان می باشد در همین شب جمعه گذشته فرمانده ژاندارمری منطقه خطاب به حضار مجلس : احضار رئیس جمهور محترم کشور را به دادگاه،نمونه بارزی از بیطرفی قوه قضائیه و عدالت اسلام به مردم معرفی کرد .این معترضان اگر حسن نیت دارند که ان شا ء الله دارند چرا به توقیف روزنامه ایکه در خط مشی سیاسی آنان نیست ، اعتراض نمی کنند؟واگر صحیح می دانند چرا حاضر نیستند کارهای خوب قوه قضائیه را حتی در مورادی که به نفع آنها است تأیید کنند؟ یکی از امتیازات برجسته حضرت علی علیه السلام قاضی بودن آن حضرت است که مانند یک فرد عادی یک متهم عادی یک شاکی عادی در محضر قاضی منصوب خودش حضور بهم می رساند .
رئیس- آقای فاضل شما یک دقیقه دیگر وقت دارید .
محمد فاضل- پیامبر صلی الله علیه و آله در حق او فرمود :‹‹ اقضاکم علی ›› چند تذکر است که می خوانم : نوشته اند که همه مسؤولان طراز اول در نماز جمعه شرکت نمایند .برای رضای خدا تذکر دهید دولت برای تأمین مایحتاج و آنچه در مقابل کوپن داده میشود قدری فعلا شود . من از قسمتهائی از عشایر لرستان دیدن کردم . عشایر محترم د رحالتی شبیه به قحطی بسر می برند .سخن دیگری درباره زمزمه صلح، ملتها وهیات ها بدانند که صلح زمینه ندارد . صلح درمورد جنگ و تهاجم طرفین است . ما مورد هجوم دشمن همراه با قتل و تخریب قرار گرفتیم .منطق قرآن نیز دستور صلح را د رزمینه اقتتال می داند نه د رزمینه یعنی که فعلا ما دچار آن هتیم .علاوه بر اینکه پذیرفتن صلح برای آسودگی است . جامعه اسلامی هیچگاه از شر دشمنان آسوده نخواهد بود . چنانچه زمان زمان حیات پیامبر صلی الله علیه و آله وحکومت حضرت علی علیه السلام شاهد خوبی است . چون اگر حیات شریف پیامبر ادامه می یافت ممکن نبود دشمنان خارجی و داخلی آرام بگیرند .وهمچنین حضرت علی علیه السلام اگر معاویه را از بین می برد حتماً دچار جنگ با عمر و عاص ها ومروانها می شد . سربازان مادر جبهه های جنگ اشک ریزان التماس می کردند صلح نکنید .مذاکره نکنید .مردم با نگرانی شدید از ما می پرسند اگر صلح و مذاکره بشود تکلیف خون های ریخته چیست؟ من از اینجا خطاب به امام می گویم: اماما اگر مانند جدت دچار حکمیت اضطراری از طرف عده ای شده ای ،علی وار در برابر معاویه زمان استقامت کن که ملت با رزمندگانش تا آخرین قطرات خونش در راه پشتیبانی از تو که مطمئناً پشتیبانی از حضرت علی است تا سرحد مجازات متجاوز مقاومت می کنند .والسلام .علیکم و رحمت الله و برکاته .
رئیس- چهار دقیقه از وقت آقای فاضل به آقای رهامی داده می شود .
محسن رهامی - بسم الله الرحمن الرحیم .السلام علیکم و رحمت الله و برکاته . با درود بر امام امت و ملت قهرمان ایران وهمه رزمندگان شجاع اسلام .در آغاز سال جدید توقیفی پیش آمد تا همراه چند نفر از نمایندگان محترم از جبهه های جنوب و شهرهای مختلف خوزستان ،اهواز ،آبادان ،سوسنگرد ،دزفول،ماهشهر،وشادگان بازدید نمائیم و فرزندان رزمنده اسلام را از نزدیک زیارت کنیم .در اینجا فرصتی نیست تا نتیج این بازدیدها را به عرض شما برسانم و گزارشات لازم را به حضور امام و شورایعالی دفاع وکمیسیون دفاع مجلس و شورایعالی قضائی تقدیم خواهم کرد . و دراین فرصت کوتاه تذکر چند نکته را لازم می دانم : اولا بایستی از تمام نیروهای رزمنده اسلام ارتشیان دلیر، پاسداران فداکار ،نیروهای بسیج و عشایر وژاندارمری وو مقامات استانداری خوزستان و فرمانداری آبادان وهمه مسؤولین ادارات و نهادها خصوصاً مردم دلیر خوزستان و همه مردم قهرمان و رشید ایران در جبهه مقدم و پشت جبهه مردانه مقاومت نموده و حماسه هایایثار و فداکاری را خلق کرده اند تقدیر و تشکر نمایم . ثانیاً به پیام رزمندگان قهرمان و دلیری که موفق به زیارتشان شدیم و به عرض ملت عزیز ایران وشما نمایندگان محترم برسانم که امریکای خونخوار و خبیث که باز یرپا گذاشتن تمامی اصول انسانیت و قوانین بین المللی پس از شکست همه توطئه هایش در مقابل انقلاب اسلامی ایران مزدوران جیره خوارش را به حمله کشور عزیز ما وا داشت و هزاران هزار عزیزترین فرزندان اسلام را به شهادت رسانید وناجوانمردانه خانه هایمان را با موشک ،بمب وتوپ برسر زنها و بچه هایمان ویران ساخت و آن ها را به خاک وخون کشید و صدها هزار نفر از مردم شهرها وروستاهای ما را آواره شهرها وروستاها نمود،اکنون پس از هفت ماه جنگ که خود را در آستانه شکست ونوکرانش را د رمعرض سقوط می بیند مانند همه شیاطین خونخوار تاریخ حیله جدیدی را آغاز نموده است وبا پیش کشیدن مسأله مذاکره می خواهد ما را در سر میز مذاکره و صلح ،مشغول نماید تا فرصت کافی برای سازماندهی نیروهای از هم پاشیه اش فراهم کند ودر این فرصت با تحریک مزدورانش در داخل کشور وباایجاد بلوا و آشوب و دامن زدن به اختلافات مذهبی و غیره نوکران خود را از سقوط حتمی نجات دهد . لیکن ما مردانه ایستادهایم و تا خون دررگهای مان هست ، مردانه خواهیم ایستاد. و تسلیم خصم تجاوزگر هر گز نخواهیم شد . وتا آبادان را از محاصره نجات نداده ایم و تا دشمن متجاوز را از خونین شهر و دیگر شهرها و روستاها وخانه هایمان بیرون نکرده ایم بر جای نخواهیم نشست . وهیچ احدی حق ندارد بر روی خون جوانان ما معامله نماید . واز جنگ و خون مردم بهره برداری سیاسی کند .و آمریکا و نوکرانش و همه مردم دنیا بدانند در سراسر دنیا تا ستمگری هست و انسانی به خاطر عدالت می جنگد در کنارش خواهیم جنگید و اسلحه را بر زمین نخواهیم گذاشت که انقلاب ما مسؤولیت جهانی دارد ومن به عنوان یک نماینده ملت که طبق اصل 84 قانون اساسی در برابر همه مردم وملت مسؤولیت دارم به شما مردم قهرمان ایران ونمایندگان محترم هشدار می دهم که در این شرایط حساس کوچکترین غفلت موجب هدر رفتن خون عزیزانمان خواهد بود . امروز هیچ مسأله ای اساسی تر از مسأله جنگ نیست و سرنوشت انقلاب ما و حیثیت و شرافت ما به سرنوشت این جنگ بستگی دارد و صلح تحمیلی به مراتب بدتر از جنگ تحمیلی است . برای کار این هیأتهای حسن نیت بایستی ضرب الاجل مشخص ومعین تعیین کرد .امروز بایستی تمام نیروهای مؤمن به اسلام و انقلاب را در جهت مبارزه با دشمنان داخلی و خارجی انقلاب و پیروزی در این جنگ سرنوشت ساز بسیج کرد .امروز همانهائی که تا دیروز می گفتند نمی شود با رژیم تا دندان مسلح پهلوی با دست خالی جنگید،باز ناله می کنند که ما نمی توانیم با آمریکا و نوکرانش بجنگیم .وما اکنون با آنچه که رژیم شاه مدفون از فراهم ساختنش عاجز بود، یعنی انسجام و بسیج همه مردم. وما توانستیم با تکیه بر نیروی ایمان مردم و رهبری فاطع و سازش ناپذیری رهبر عالیقدر امام امت این کار را بکنیم وبه سلطه گری 2500 ساله ستمگران تاریخ در این کشور خاتمه دهیم باز می تواند ما را در مقابل هر توطئه خارجی و داخلی پیروز گرداند و آمریکا از این می ترسد .هیچ سستی نبایستی بخود راه داد .تا بالاخره یا سرخصم متجاوز را با یاری خدای مستضعفان برسرسنگ خواهیم کوفت که می کوبیم ان شا ء الله . وبا او سرما را بر نیزه ها کند و چون سرمولایمان حضرت حسین بن علی علیهماالسلام ویارانش در شهرها بکرداند .وهیچ راهی برای ما جز پیروزی نیست . ‹‹الا ان نصرالله قریب ››. من متأسفم که رسانه های گروهی بخصوص رادیو و تلویزیون آنطور که شایسته است مسائل جنگ را مطرح نمی کنند وجنگ در حاشیه مسائل کشور قرار گرفته است .خواندن یک اطلاعیه نظامی کفایت نمی کد . بایستی همه مردم کشور، جنگ را لمس نمایند .امروز بایستی در کنار تمامی مسائل ومشکلاتی که از این جنگ تحمیلی ناشی گردیده است از جنبه های مثبت که خدای بزرگ نصیب این ملت کرده است نیز سخن گفت . از یک پارچگی و وحدت عظیم ملت مسلمان ایران واز انسجام عجیب کلیه نیروهای معتقد به اسلام وخط امام بخصوص در شهرهای مقدم جبهه .از تولد انسانهائی باروحهای بزرگ که تنها نمونه های آن رادر تاریخ عاشورا وبدر و احد می توان یافت از اعتماد بنفسی که اکنون پس از ماهها جنگ ومقاومت ،ملت قهرمان ما بدست آورده است .از استعدادهائی که شکوفا می شوند ومی روند تا استقلال صنعتی و اقتصادی و سیاسی و فرهنگی کشور را فراهم سازند از امیدی که در قلب همه محرومان ومستضعفان جهان ایجاد شدها ست از احترام عظیم و عمیقی که اکنون تمامی ملل دنیا در مقابل ایران قائل می شوند .واز کشور جدیدی که بعنوان سمبل مقاومت ومبارزه متولد می گردد واز تولد ملت با عظمتی که تمامی آن در صحنه حاضر است و رحمت بی پایانی که خداوند رحیم شامل حال این ملت نموده است ، نیز باید سخن گفت .
رئیس- وقتتان تمام است .
رهامی- ودر هر حال ما راضی به رضای خدا هستیم وجز رضای او هیچ چیز نمی خواهیم .من از رادیو و تلویزیون ومطبوعات خواهش می کنم یا حرفهای ما را اصلا پخش نکنند ویا اگر پخش می کنند بطور کامل پخش کنند واگر ناقص پخش کنند و تحریف کنند بطوریکه قلب حقیقت بشود من بعنوان تحریف حقایق علیه آنها اعلام جرم می کنم . در مقابل صحبتهای برادرمان آقای فاضل که البته ایشان جمله معترضه فرمودند ولی این نکته را باید توجه داشت که وقت مجلس طوری است که معمولا کمیسیونهاتا ساعت چهار و پنج بعد از ظهر ادامه دارد وما فرصت اینکه دائماً در کتابخانه باشیم نداریم واینکه آمار نهار خوری بیش از کتابخانه است، طبیعی است که همه می روند برای نهار خوردن ولی همه نمی توانند تا ساعت چهار و پنج بعد از ظهر که کتابخانه بسته می شود وکمیسیون دارند بآنجا بروند ودر مورد نماز جماعت هم ان شاء الله در بیرون سوء تفاهمی پیش نیاید. صفهای جماعت ما در نماز خانه معمولا پرومرتب است .اکثر آقایان هم حاضر می شوند چون مردم این مسأله را از رادیو می شنوند خواستم تذکر دهم که اکثر آقایان حاضر می شوند واگر هم عده نمی رسند که بیایند ان شاء الله بعد از این بیشتر حاضر خواهند شد .والسلام علیکم ورحمت الله وبرکاته .
3-تذکرات آقای رئیس در مورد نماز جماعت و تذکرات آقای پرورش در مورد نطق قبل از دستور جلسه قبلشان
رئیس- من از تذکر جناب آقای رهامی تشکر می کنم و واقعیت هم همین است .مسأله نهار،مسأله ای نیست .ما وقت محدودی برای نهار گذاشتیم که بعد از آن ،آشپزخانه تعطیل می شود .وکسانیکه اینجا هستند باید سر آن وقت تشریف ببرند .وکار اول آقایان هم در اینجا حضور در جلسه علنی و کمیسیونها ومطالعه طرحها است .ومیدانیم آقایان اهل کار ومطالعه اند و وقت های اضافی خودشان را یا در کتابخانه اینجا ویا کتابخانه های خودشان و یادر اطاقهای دیگر مجلس صرف می کنند وازا ین جهت انتقادی را وارد نمی دانم .ودرباره نماز جماعت هم البته بسیار بجا است که همه آقایان شرکت کنند .بنده خودم هم مکرر در این نماز شرکت کردم ولابد آقای فاضل در آن روزها تشریف نداشتند یا من در صف عقب بودم وایشان در صف جلو ولی بهر حال از تذکرشان من تشکر می کنم که ما را بیشتر به نماز جماعت بکشانند .
پرورش-آقای هاشمی من دو دقیقه از آقای توکلی وقت گرفته بودم که صحبت کنم .
رئیس- آقای توکلی خودشان که امروز نوبتشان هست تشریف نیاورده اند وایشان غیبت دارند وما نمی توانیم بی اجازه ایشان،به شما وقت شان را بدهیم ان شا ءالله فردا، یا در جلسه بعد.
پرورش- به آقای شاهچراغی اجازه دادند .
رئیس- حالا که خودشان نیستند،شما هم روزی که خودشان هستند استفاده بکنید .
خلخالی- آقای هاشمی ،آقای فاضل دو دقیقه از وقتشان را به من داده اند .
رئیس- آقای فاضل و آقای رهامی، پنج دقیقه هم بیشتر از وقت اصلی شان استفاده کردند در حدود 20 دقیقه از وقت را این دو نفر آقایان گرفتند .آقای پرورش دو دقیقه وقت آقای توکلی را از همانجا صحبت کنید .
پرورش- بسم الله الرحمن الرحیم .بعضی از برادران منتقد و متعهد در مورد تفسیرهایاینجانب در جلسة گذشته ،از پاره ای گفته هایاولاف پالمه انتقاد فرمودند که من قانع شدم که اشتباه کرده بودم‹‹وما ابری نفسی ››. با توجه به اینکه همان روز در این زمینه نامه ای خدمت ریاست محترم مجلس نوشتم تا اگر ضوابط اجازه میدهد باطلاع نمایندگان محترم برسانند،ولی متأسفانه در دسترس ایشان قرار نگرفته بود .از این وقت مختصر استفاده می کنم وباستحضار می رسانم آنچه را که در جلسة گذشته در نظر داشتم در پایان عرایضم تقدیم کنم و برخی از دوستان عزیز اجازة اتمام آن را ندادند ،این بود که پیشنهادهای اولاف پالمه و هیأتهای اعزامی صلح مستقلا قابل قبول نیست، تنها پیشنهادهای شورای عالی دفاع جمهوری اسلامی ایران که بوسیلة مسوولین محترم کشور مطرح شده است و بارها بیان گردیده است،قابل قبول است ومن خود نیز در شورای قبلی دفاع به این پیشنهادها رأی مثبت داده ام و آن اینکه :
1-آتش بس و عقب نشینی باید همزمان انجام گیرد .
2-قرارداد 1975 باید به رسمیت شناخته شود .
3-محاکمه ومحکومیت متجاوز از طریق یک دادگاه بین المللی اسلامی انجام گیرد والسلام .
4-تصویب تفویض اختیار به کمیسیون صنایع و معادن جهت تصویب لایحه راجع به واگذاری برخی از مؤسسات و واحدهای تابعه وزارت صنایع ومعادن به سازمان صنایع ملی ایران وبانکها ومؤسسات دولتی برای یکسال
رئیس- متشکر .اولین دستور جلسه را که امروز داریم، پیشنهادی شده راجع به تفویض اختیار به کمیسیون صنایع ومعادن جهت تصویب لایحه ای راجع به واگذاری برخی از مؤسسات و واحدهای تابعه وزارت صنایع و معادن به سازمان صنایع ملی .یک موافق ویک مخالف صحبت کنند بعد از مجلس نظر خواهی کنیم حالا یک مخالف را بگوئید صحبت کند .
منشی- آقای رهامی موافق هستید شما؟(رهامی- بلی).
آقای عباسی مخالف هستند .بفرمائید .
یکی از نمایندگان – مخبر کمیسیون صحبت کند .رئیس- مخبر کمیسیون آقای امین ناصریهستند …
یکی از نمایندگان – اگر فیلم برداری نمی کنند چراغها را خاموش کنید .
رئیس- من توضیحی بدهم راجع به چراغها،بعداً قرار است بامجلس هم مشورت کنیم .ما با آقای توکلی عضو علی البدل مجلس در شورای سرپرستی رادیو از طرف هیأت رئیسه مأموریت دادیم که ایشان مطالعه کنند، کیفیت فیلم برداری را برای پخش . چون سیمای جمهوری اسلامی موافقت کرده با پخش .منتها در کیفیت فیلم برداری به مشکلی برخورد کردیم .اول اینکه این فیلم هائی که ما خودمان می گیریم،اینها کیفیت خوبی ندارد و برای همة کشور، راههای دور خوب دیده نمی شود .
خلخالی- پخش آن هم به صلاح خیلی ها نیست .
رئیس- واما برای فیلم برداری،اگر می خواستیم شرایط قبلی را پیش بیاوریم یعنی همان چزاغهائی که قبلی بود،ما قبلا شکایت زیادی از نمایندگان داشتیم که از نور زیاد ناراضی بودند. دو سه طرح باید اجرا بشود .یکی اینکه نور را کم کنیم بطوری که ملاحظه میفرمائید تقریباً دو سوم نور سابق را الان اینجا داریم البته باز هم ممکن است زیاد باشد .یک طرح دیگر این است یک چراغهای خاصی بیایند نصب بکنند بطوریکه توی شچم نمایندگان کمتر بیفتد ولی فضا را خوب روشن بکند که آنهم دارد مطالعه می شود .امروز این را حالا گذاشته اند،فیلم برداری می شود یک نوع آزمایشی است برای کیفیت فیلم .خود آقای توکلی نتیجه ای که گرفتند برای کیفیت کارشان با مجلس مطرح می کنیم از خود دوستان نظر می خواهیم، چیزی را که اکثریت نمایندگان تصویب کردند ان شاء الله آن کیفیت را عمل می کنیم،این چیز موقتی است فکر می کنم . آقای امین ناصری مخبر کمیسیون هم اگر می خواهید توضیحی دربارة لایحه اول بدهید .لطفاً از همانجا توضیح تان را بدهید .
امین ناصری(مخبر کمیسیون )-بسم الله الرحمن الرحیم ،یکسری از مؤسسات هست که بعد از انقلاب طبق قانون حفاظت صنایع ،آن بندهای الف و بو ج ،مصادره شده و یا به نحوی اداره اش به عهدة سازمان صنایع ملی گذاشته شد از آنجائی که تعداد این سازمانها زیاد شده و گسترده شد الان این سازمان قدرت لازم را برای ادارة همة این مؤسسات ندارد .این لایحه ای که آمده تقاضای این دارد که بعضی از این مؤسسات را که ارتباطشان از نظر اداری و فنی به وزارتخانه ها شبیه اش بیشت راست واگذار بکند به آنها. مثل بعضی از مرغداری ها که آنها مثلا نزدیک تر هست به اینکه به وزارت کشاورزی واگذار بشود ،با بعضی از مؤسسات دیگر .بعلت گستردگی وضع این مؤسسات واینکه سازمان صنایع خوب نمی تواند به همة آنها برسد، اداره بکند، می خواهد بعضی ازاینها را واگذار بکند به وزارتخانه های مربوطه واین لایحه و لایحه هائی مثل این که یک مقدار جنبة تخصصی دارد و آمدنش در مجلس با توجه به تجربیاتی که سابقاً هم داشتیم ،وقت مجلس را می گیرد،واز طرفی اگر یاید به مجلس دست و بال وزارتخانه ها را می بندد وباعث توقف کارها می شود، صلاح در این است که این لایحه به کمیسیون ارجاع بشود ودر همانجا تصویب بشود .
رئیس- بسیار خوب مخالف صحبت کند .
منشی- آقای عباسی بفرمائید .
عباس عباسی – بسم الله الرحمن الرحیم .واگذاری حق وبا قانون به کمیسیونی به مدت معینی در هر مورد وهر مسأله ای اگر پیاده بشود به نظر من شاید تشکیل جلسات مجلس زیادی باشد فقط همان سرسال یک لایحه ای که رسید باید برای تصویب نهائی جلسه ای تشکیل بدهد وکمیسیونها برای امور بخصوصی به صورت آزمایشی باشد و آن هم مدتی و آن هم چیزهائی جزئی .اول اینکه اصلا لزوم تشکیل وزارت معادن و فلزات احساس می شود یا نمی شود وباید تشکیل بشود، یک چنین وزارتخانه ای خودش جای حرف دارد، با اینکه ما وزارت صنایع ومعادن داریم که آن در مورد خودش و در وقت خودش صحبت می شود …
قاسمی- جناب هاشمی ،مسأله خود این لایحه است یا مسأله واگذاری است؟(رئیس – واگذاری است )
غلامرضا دانش- آقا دستور جلسه خود لایحه است،نه واگذاری به کمیسیون .
رئیس- خیر دستور جلسه این نیست جلسه ای که بود اینطوری است ،نماینده دولت هم هنوز تشریف نیاورده اند برای این لایحه ای که می خواهیم بحث بکنیم …
غلامرضا دانش- دستور جلسه هم واگذاری به کمیسیون نیست .
رئیس- هست، خواندیم خدمتتان وشما توجه نفرمودید دستور جلسه بعد از نطقهای قبل از دستور ‹‹اجازه تفویض اختیار به کمیسیون صنایع و معادن است . آقای عباسی بفرمائید .
عباسی- بعد بیایند این وزارتخانه را که عرض کردم آیا لازم دارد تصویب بشود یا نه؟ به عنوان آزمایشی این حق به کمیسیون داده بشود که یک وزارتخانه ای به عنوان آزمایش تأسیس بشود آن هم با آن وزارت خانه ای عریض و طویل ما .احراز مانند محل وایجاد دفاتر و …
رئیس- شما از چیز دیگری داردی صحبت می کنید .این تفکیک وزارتخانه نیست یک موسسه ای ،مثلا یک مرغداری را از یک موسسه دیگر بگیرند بدهند یه یک وزارتخانه دیگر ایناست،شما توجه به اظهارات آقای امین ناصری نفرمودید،مخالفتتان هم با عدم مطالعه قبلی بود آقای عباسی .
عباسی- نه من با مطالعه قبلی دارم عرض می کنم .واگذاری به کمیسیون
رئیس- اجازه بدهید من توضیح بدهم . آقای عباسی خواهش می کنم اصرار نفرمائید .مطلب این نیست .مطلب ایناست که بعضی از مؤسسات در اختیار وزارتخانه ای است،آن زیاد وسیع است ،قدرت اداره اش را ندارند،آن مؤسسه را می خواهند به وزارتخانه های دیگری واگذار کنند .شما مطالعه بفرمائید وبعد توضیح بفرمائید .
منشی- آقای زنگنه شما مخالف هستید ؟(زنگنه – من مخالفم ).
کاشانی- آقای هاشمی من تذکر آئین نامه ای دارم .
رئیس- آقای کاشانی تذکر آئین نامه ای دارند بفرمائید .
احمد کاشانی – بسم الله الرحمن الرحیم .مسأله تفویض اختیار به کمیسیون می دانید یک مسأله ای است که مثل سایر کارهائی که د رمجلس می شود باید به وسیله آئین نامه انجام بشود،یعنی آئین نامه مصوب مجلس هست که شیوة کار مارا د رمجلس مشخص می کند .الان این شیوه ای که در پیش گرفته شده من نمی دانم کی آنرا تصویب کردیم که به این ترتیب کار انجام بشود . شما می دانید مجلس همیشه اکثریت در آن یک نظر تعیین کننده دارد، در حالیکه خیلی از اوقات هست یک اقلیت محدودی در مجلس یک نقش اساسی می تواند داشته باشد ،یک اکثریت می تواند هر موقعی یک لایحه خیلی حساس را تقاضا کند که این را اختیارش را به کمیسیون بدهند . مثل اینکه الان من می بینم لایحه قصاص در دستور جلسه …
رئیس- شما چرا از موضوع خارج می شوید شما تذکر آئین نامه ای حق دارید بدهید .
احمد کاشانی- تذکر آئین نامه ای است . الان این شیوه ای که شما دارید عمل می کنید برای دادن این اختیار باید به تصویب مجلس رسیده باشد . یعنی اول رفته باشد به کمیسیون آئین نامه ،بیاید به مجلس، مجلس تصویب کند که به این شیوه عمل کنیم . الان بنده خودم بعنوان یک نماینده به این شیوه رأی ندادم . نمونه اش که می گویم ممکن است مهم باشد این لایحة قصاص ،یک لایحه ای است که هر نماینده ای در این مملکت ممکن است در مقابلش مورد سؤال قرار بگیرد در حالی که در کمیسیون قضائی این را ممکن است تصویبش کنند، من نمی گویم بد ،ممکن است خیلی هم جالب باشد، خیلی هم خوب باشد ولی پس فردا من نتوانم پاسخگوی این قضیه باشم .
رئیس- شما خوب بود بعنوان مخالف وقت می گرفتید وبحث می کردید بفرمائید بنشینید.
احمد کاشانی- آقای هاشمی من بعنوان مخالف این مسأله نیستم. ممکن است این را موافق باشم که ‹‹تفویض اختیار›› بشود ولی این شیوه شویه ای نیست که اصلا قابل قبول باشد .
رئیس- بسیار خوب،متأسفانه آن روزها گویا شما در بیمارستان بودید همانطوری که شما اشاره فرمودید در آئین نامه شیوه ای برای این در نظر گرفته نشده، فقط قانون اساسی داریم .
کاشانی- کمیسیون آئین نامه باید یک ماده ای تصویب بکنند …
رئیس- خوب باید تصویب بکنیم،منتها مادر مجلس یک شیوه ای را اتخاذ کرده ایم، تابحال هم چند بار انجام دادهایم و آن اینکه یک مخالف ،یک موافق صحبت می کند ومی رود این شیوه ای است که مجلس قبول کرده .
احمد کاشانی – فقط جلسه قبل اینطور بوده و بنده هم بیمارستان نبودم اینجا حضور داشتم …
رئیس- مال قبل هم بود بفرمائید بنشینید .
احمد کاشانی – بهر حال این شیوه های است مخالف آئین نامه .
آیت-آقای هاشمی پس اصل 74 چه می شود؟(رئیس- یعنی چه ) در همین مورد پیشنهاد که به مجلس میاید آیا یک نفر میتواند این را به مجلس بیاورد یا 15 نفر؟(رئیس- شیوه ای تعیین نشده ) خوب این قانون است .
رئیس- این را ما د رهیأت رئیسه بحث کردیم وگفتیم چیزی بعنوان لایحه به مجلس آمده این مرحلة قانونیش،این لایحه دو مسیر می تواند طی بکند . یک مسیر اینکه برود به کمیسیونها و طبق معمول بیاید و تصویب بشود وبرگردد .یک مسیر اینکه چیزی که بعنوان لایحه د رمجلس طرح شده، مجلس این را بفرستد به کمیسیون برای تصویب. یعنی آن اصل 74 این مقدار می گوید: چیزی که د رمجلس طرح می شود بعنوان لایحه یا طرح باشد واین کار شده و امااینکه به کمیسیون برود یا مجلس همان را تصویب بکند این آئین نامه ساکت است، چیزی هم در این باره نداریم اصل 74 هم مخالفتی ندارد وما آن شیوه را انتخاب کرده ایم .در آئین نامة جدید که می نویسیم این را روشن می کنیم .
آیت- کدام 15 نفر این پیشنهاد را کرده اند؟
رئیس- احتیاج به 15 نفر دیگر ندارد .آقا این بصورت لایحه طرح شده .اینجا دو راه در پیش داشتیم .یا آنجور تصویب کنیم یااینجور. این راه الان دارد عمل می شود اگر مجلس تصویب کرد همان لایحه …
آیت- در لایحه اجازة اختیار به کمیسیون داده شده که تصویب کند .
رئیس- نه آن لازم نیست بخواهد این در اختیار مجلس است مجلس اگر رأی داد که ….
سلامتیان – آنچه که مجلس تصویب میکند باید قانون بشود .
رئیس- آنچه که آمده لایحه بوده، لایحه دو مسر دارد،یک مسیر به کمیسیون میرود وشور اول،شور دوم ویک مسیر ارجاع به کمیسیون برای تصویب موقت .
آیت- آقای هاشمی 15 نفر باید امضاء کرده باشند .
سلامتیان- حرف آقای آیت در این مورددرست است .
رئیس- ازاینکه شما دو نفر با هم توافق کردید قاعدتاً باید حق باشد ولی در عین حال اینجور نیست .
آیت- خلاف قانون اساسی است .
سید احمد کاشانی- آقای هاشمی این چه حرفی است شما میزنید شاید یک نفر در مجلس حرف حسابی داشته باشد نباید که جلویش گرفته شود .
آیت- آقای هاشمی پانزده نفر باید امضاء کنند این خلاف قانون اساسی است .
رئیس- مسأله این است که ما در آئین نامه چیزی نداریم آنچه که قانون اساسی است این است که باید هر چه تو مجلس مطرح می شود یا طرح یا لایحه باشد .این بصورت لایحه آمده .یک مسیر خاصی را گرفته و دارد می رود جلو.
احمد کاشانی- آیا دولت تقاضا کرده است؟
رئیس- لازم نیست دولت تقاضا بکند ما خودمان می توانیم این کار را بکنیم .
سلامتیان – مصوبات مجلس قانون است بنابراین باید یا لایحه باشد یا طرح.
رئیس- لایحه است .آقای انصاری می گویند اعضای کمیسیون شما پیشنهاد داده اند و بیش از 15 نفر هم هستند اما آن نیست (آیت- 11 نفر هستند من پرسیدم آقای هاشمی )من به آن نمی خواهم تمسک کنم . چیزی بصورت لایحه مطرح شده، یکی از دو مسیر در پیش است با ارجاع به کمیسیون یا تصویب با شکل معمولی.
آیت- این طرح میخواهد و 15 نفر باید تقاضا بکنند.این در قانون اساسی است .
رئیس- این نظر شماست .قانون اساسی این جور نمی گوید آنجا را .
یکی از نمایندگان – آقای هاشمی باعث بدعت می شود .
رئیس- این بدعت خوبی است اگر بدعت هم بشود،از این به بعد هر لایحه ای که آمد در مجلس پیشنهاد بشود که این لایحه برود به کمیسیون واگر مجلس تصویب کرد برود این شیوة سالمی می تواند باشد . مخالف صحبت کند .
منشی (الویری )ـآقای زنگنه صحبت بفرمائید .
زنگنه – بنام خدا، با در نظر گرفتن اینکه می شود پیشنهادات را به خود کمیسیون داد، نظراتی که دارم به خود کمیسیون خواهم داد واز ابراز مخالفت خود داری می کنم .
رئیس- موافق صحبت کند .
منشی- آقای آقامحمدی بعنوان موافق بفرمائید .
آقامحمدی- بسم الله الرحمن الرحیم،آن دفعه که باز یک اختیاری به کمیسیون داده شد،من این تذکر را دادم که باید مشخص بشود آن چیزی را که ما قرار است اختیارش را بدهیم به کمیسیون تصویب بکند، راجع به آن باید مفصلا در مجلس بحث بشود که آقای هاشمی فرمودند: که این اگر اینجور باشد تصویب کلیاتش است وجزئیاتش می رود واقعیت این است .اگر قرار باشد ما اختیارات را همین جور به کمیسیونها بدهیم، یک بلبشو راه خواهد افتاد.این تذکر اول. اما راجع به خود این مادة واحده که مخالف هستم که برود کمیسیون برای اینکه مسائل بسیاری را دارد که باید مجلس درجریانش باشد وبعد تصمیم بگیرد ونمی تواند یک کمیسیون به اسم تخصص این را ببرد ورویش نظر بدهد، چون اصلا مسألة تخصصی نیست در آن . اینکه مرغداری را بدهیم به کشاورزی یا صنعت چوب را بدهیم به کشاورزی یا جای دیگری ، یان یک تخصص خاصی نمی خواهد وهمة این چیزها هم باید در مجلس مطرح بشود .در مورد این دو تذکر هست .یکی خود سازمان صنایع ملی ایران است که من اعلام می کنم د رحضور همة نمایندگان ملت که این سازمان وضعش در بعد از انقلاب بقدری آشفته ،در هم ریخته پاشیده است که حد وحساب ندارد وباید خود این سازمان اول وضعش روشن بشود . اعمالی را که انجام داده باید مشخص باشد، شکایاتی که الان از آنجا واز شرکتهای تابعه اش در کمیسوین اصل 90 مطرح است باید رسیدگی بشود ومشخص بشود که اعمالی که در آنجا انجام شده چیست؟ ما بیائیم در اینجا یک اختیار را بدهیم،آنهم کمیسیون تصویب بکند که آقایان تصمیم گیرنده باشند که بیایند حسابها را ببندند ودیگر واگذار بکنند ه وزارتخانه هاوکار خودشان را تمام شده تلقی بکنند وبا یک امضاء ویک صورت جلسه صنایع را و آنچه براو گذشته صنایع ملی شده کارش تمام بشود . من عرض می کنم بر صنایع ملی شده آن گذشته است که کار را به جائی برسانند که عاقبت اعلام کنند که دولت نمی تواند ادارة کننده خوبی باشد وسرمایه داران باید برگردند واین صنایع را اداره بکنند .باید اول وضع خود سازمان صنایع ملی ایران مشخص باشد، عملکرد او باید روشن باشد ومشخص باشد چه کرده، بعد آن را ما بعنوان یک مرجع آنچنان قانونی بشناسیم که به او چنین اختیاراتی را بدهیم که بیاید و تصویب بکند واین را به وزارتخانه ها منتقل بکند وکار تمام بشود، این اصول اقتصادی کلی مادر ارتباط است .باید اصول اقتصادی ما مشخص باشد ،آیا ما بانکها را می خواهیم تبدیل بکنیم به اداره کنندگان صنایع وکارخانجات؟آیا نمی خواهیم این را بکنیم،این یک چیزی نیست که کمیسیون در صلاحیت یک کمیسیونی باشد که این را تعیین بکند، این خط مشی است که مجلس باید تعیین بکند ودر آینده ادامه پیدا خواهد کرد .
مسأله سوم ،این اصلا از اصل 85 قانون اساسی نیست،آزمایشی نیست،مگر می شود با صنایع کشور بطور آزمایشی عمل کرد؟آزمایشی بمدت یک سال اختیار بدهیم که اینها را واگذار کنند به جاهای دیگر،بعد ما چه قدرتی داریم اینها را برگردانیم ؟اگر خواستیم برگردانیم چه ضرر بزرگی به این ملت وارد کردیم این یک کار آزمایشی نیست،این یک کاری است که باید دقیقاً همة جوانبش را بررسی بکنیم ویک تصمیم قطعی وقاطع را بگیریم،که اگر دادیم به وزارتخانة فلان،دیگر او اداره کننده اش است .ما حالا واگذار کنیم بطور آزمایشی به وزارت کشاورزی بعداز یکسال بفهمیم اشتباه کرده ایم، بعد بیائیم دو مرتبه از او بگیریم ،واگذار کنیم به یک جای دیگری ،آیا این ضربه ای را که به سرمایه های کشور وارد می شود چه کسی پاسخگوخواهد بود؟وآیا ما چنین مسؤولیتی را قبول خواهیم کردو آیا این اصلا آزمایشی است که ما می خواهیم از اصل هشتاد و پنج قانون اساسی در این مورد استفاده کنیم؟بنابراین،این در صلاحیت مجلس هست ونه در صلاحیت کمیسیون .
رئیس- متشکر،موافق صحبت کند .
منشی- آقای رهامی بفرمائید .
رهامی- بسم الله الرحمن الرحیم . برادرها وخواهران عزیز توجه کنند اصل لایحه چیست و می خواهیم چکار کنیم تاحرفهائی که برادرمان آقای آقا محمدی زدند، این ها را باید از همدیگر تفکیک کنیم .ببینیم لایحه از ما چی می خواهد وجواب فرمایشات ایشان چیست؟ اول اینکه سازمان صنایع ملی مسائل درش هست یا احیاناً حیف ومیلهائی شده، عدم مدیریت های صحیح درش بوده، خوب ما منکر این قضیه نیستیم وشما میتوانید این را تعقیب کنید وبخواهید،همانطوری که در باره بنیاد مستضعفان ودیگر نهادها خواستید، گر چه در آنها نتیجه ای عاید شما نشده،بخواهید ببینید چکار کردند حیف ومیلها را جلویش را بگیرید، اما د رمورد اصل لایحه من می خواستم خدمتتان عرض کنم که سازمان صنایع ملی قریب به هشتصد کارخانه وشرکت صنعتی است که این هشتصد تا براساس آن بندهای الف و بو ج و د›› که حتماً استحضار دارند بند ‹‹الف›› مربوط به صنایع ملی شده بود . بند ‹‹ب›› مربوط به سهامداران طاغوتی که باصطلاح قرار کرده بودند یا مالشان مصادره شد .بند ‹‹ج›› صنایعی بود که ناسالم بودن مدیریت یا دیگر مسائل وبدهی ها باعث شده بود که دولت دخالت کند و اداره شان کند وبانک به اندازةآن سهمی که در آنجا دارد یعنی بدهی که آن شرکت دارد به همان اندازه سهمش د رمدیریت آنجا ومالکیت آنجا دخالت کند .
بند ‹‹د››- هم مربوط به صنایعی بود که از نظر مدیریت فقط زیر نظر سازمان صنایع ملی اداره می شد،اتفاقاً همین آشفتگی که آنجا هست یعنی هشتصد تا کارخانه با تخصص های مختلف ،هشتصد تا کارخانه با ،باصطلاح صنعتی بعدهای مختلف،شوراهای مختلف،از صنایع چوب و دامداری و دامپروری و وکشت و صنعت گرفته الی صنایع صنعتی و فنی و غیره … تحت نظر یک مدیریت قرار گرفته وبخاطر عدم تخصص های کافی در آن سازمان تابحال نتوانستیم ما سروسامانی به اینها بدهیم و نتوانستیم بهرة کافی از این اموال ملت ببریم حرفی که اینجا سازمان صنایع می زند و وزارت صنایع ومعادن از ما خواسته این است که بعضی از رشته ها را،بعضی از این بعدهای صنعتی را ما بدهیم به وزارتخانه هائی که با تخصص این بعد وبا تخصص این صنعت جور در می آید ومنافاتی با تخصصش ندارد، مثلا ما حدود 14-15 تا مؤسسه داروئی داریم مؤسسه لوازم بهداشتی و غیرة … خوب اینها را اگر بدهیم دست وزارت بهداری خیلی بهتر اداره می شود تا بدهیم دست سازمان صنایع ملی که توی آن هشتصد تاگم شده یا همینطور مثلا شرکتهای ساختمانی داریم،مؤسسه ای است یا صنعتی هست که فقط وسایل ساختمانی تولید می کند،این را می توانیم بدهیم به وزارت مسکن و شهرسازی .حالا این رااگر بیاید مجلس شما بنشینید. روی 800 تا صنعت که حالا چند تای آنها را می خواهند بدهند به وزارتخانه ها مؤسسه ها وبانکها آقایانی که د رکمیسیون ها هستند تخصص بیشتری در این زمینه دارند ومی توانند رویش بحث کنند .شما با کارهای زیادی که دارید نمی توانید هشتصد تا کارخانه ساعتها و ساعتها ،بنشینید بحث کنید ببینید که مثلا فلان صنعت که لوازم بهداشتی می سازد بدهیم به وزارت بهداری خوب است یا بدهیم مثلا به وزارت کشاورزی؟ یا فلان صنعت چوب را خوب این یک چیزی است که کمیسیون مشترک صنایع و معادن و نفت که تشکیل می شود یا خود صنایع ومعادن که تخصص بیشتری در این زمینه دارد می تواند قانون را واگذار کند و اصل 85 هم منافاتی بر دلایلی که گفتم ندارد یعنی موقت بودنش اینطوری است که ما یک سال، یک موسسه یا یک شرکت را می دهیم مثلا به وزارت کشاورزی تا یک سال توانست خوب اداره کند،بعد از یکسال ما قانون تصویبمی کنیم که برای همیشه واما اینکه برادران آقای آقا محمدی گفتند ‹‹چه ضمانت اجرائی است که پس از یک سال پس بگیریم›› خوب شما هر قانونی را که تصویب می کنید باید بگوئید که چه ضمانت اجرائی است؟ همانکه شما یک سال وقت دادید، اگر حکومت قانون د راین کشور است پس از یک سال خودبخود اختیاری ندارد آن را نگه دارد شما می توانید بگیرید،نگه دارید،بدهید وزارتخانه دیگر بنابراین،از نظر اصل قضیه که باید واگذار بشود، لزومش روشن است که ما باید واگذاری کنیم ومعادن با توجه به موقت بودنش ویک سال بودنش وبا توجه به مجلس واینکه امثال طبق آن پیامی هم که امام دادند ،و ان شاءالله می توانیم روی مسأله اساسی مالکیت مسأله زمین و غیره برویم و چیزهائی اینطوری ،این جزئی نیست اگر به حیف ومیل و بیت المال شما مخالفت دارید، خوب بخواهید اینجا، بخواهید آقایان بیایند بگویند به شما چقدر حیف ومیل شده، چقدر مصرف شده، چقدر خرج شده چقدر دخل شده. یعنی هیچ این تفویض اختیارات ،اختیار خود شما را د رنظارت بر بیت المال از شما نمی گیرد،شما هر لحظه ،هر ثانیه بعد از آنکه به وزارتخانه ای واگذار کردید یا به کمیسیون واگذار کردید، می توانید در رابطه با حیف ومیل بیت المال و اموال عمومی بازخواست کنید .هر کسی را که بخواهید این اختیار شما را از دست نمیدهد . بنابراین اصل قضیه مترادف هم است و وگذاری به کمیسیون هم بایستی با توجه به اختیارات اوقاف محددود مجلس به کمیسیون واگذار بشود، اگر توضیحات بیشتری آقایان خواستند بیایند به کمیسیون صنایع ومعادن و اصل لایحه را ببینند ما حتی می توانیم د راختیار آقایان بگذاریم .آنها هم برادران شما هستند چون گاهی یک حالت عدم اعتمادی ایجاد می شود که توی کمیسیون مثلا چه خبر است؟ خود همین نمایندگانی که اینجا نشسته اند ده نفر در این کمیسیون هستند،ده تا د رآن کمیسیون هستند .همچون حالتی من فکر می کنم اصلا نباشد عرض دیگری ندارم .والسلام علیکم .
رئیس- مخالف وموافق صحبت کردند،کسانیکه موافق واگذاری این لایحه به کمیسیون برای تصویب موقت برای دورة یکساله هستند قیام بفرمایند
چند تن از نمایندگان – آقا باید توضیح داده بشود .
رئیس- کافی است دیگر وما این شیوه را بهم نمی زنیم ولی چون عده زیادی خواسته اند که توضیح داده بشود مخبر کمیسیون توضیح بدهند . منتها کوتاه آقای امین ناصری.
امین ناصری(مخبر کمیسیون )- بسم الله الرحمن الرحیم . دوستان توجه بفرمایند ،ببینید اشکالاتی که مطرح شده یکی نحوه کارکرد سازمان صنایع ملی است ،این اشکالی که مطرح است تنها مربوط به سازمان صنایع ملی نیست .کم کاریها بعد از انقلاب در تمام ادارات ودر تمام وزارتخانه ها کم و بیش بود . مگر وزارتخانه های دیگر شما اشکال در کارشان دیده نمی شود؟ ما خودمان همدر سازمان صنایع ملی،اشکالات وکم کاریهائی دیدیم،همین دیروز بعضی از آقایان را دعوت کردیم که د رمورد مسأله چوکا برای ما توضیحاتی بدهند چون یک بازدیدی داشتیم از چوکا. دیدیم نمونه ای از کم کاریها را و ما در حد اختیاراتی کهکمیسیون دارد از اینها باز خواست می کنیم وراه حلهائی را هم به اینها ارائه میدهیم .بنابراین اشکال نحوة کارسازمان صنایع ملی ربطی به این لایحه ندارد،ما می خواهیم یک مقدار از بارسنگینی که بر دوش این سازمان هست بر دوش وزارت خانه ها وسازمانهای دیگر که از نظر فنی ارتباط بیشتری هم با آنها دارند بگذاریم وباری را از دوش اینها کم بکنیم .از نظر کار مجلس ببینید این مسأله ای که اینجا مطرح است به نظر من خیلی مهم است . این بدعتی که گفته شده ارجاع بعضی از لوایح به مجلس ،شما یک نگاهی بکنیم به عملکرد مجلس در طول سال گذشته واقعاً بعضی از لوایح هست که حتی یک روز وقت مجلس را گرفت ،این را بیرون مردم می شنوند،جداً چیزی نیست که یک روز وقت مجلس شورای اسلامی برایش گرفته بشود، مثلا ترخیص ده آمبولانس از نمیدانم دانشگاه برای چه کاری . واقعاً وقت مجلس را گرفتن در این شرائط بحرانی که ما هستیم برای اینجور کارها به نظر من ضایع کردن وقت مجلس هست .ماباید یک مفری برای مجلس پیدا بکنیم که مجلس را از این وضعی که آنرا را کد کرده در بیاوریم .لایحه ای که الان آمده ما می خواهیم اجازه بدهیم مثلا کشت و صنعت فلان واگذاری بشود به وزارت کشاورزی این هیچ خللی در نظام مملکتی ایجاد نمی کند جز اینکه یک باری را از دوش یک سازمانی برمیدارد وبه سازمان دیگری که در ارتباط بیشتری با آن دارد
محول می شود . مسأله دیگری که مطرح شد اشکال قانونی است . آقای هاشمی و هیأت رئیسه می گویند که در این زمینه آئین نامه سکوت اختیار کرده، یعنی نحوه ای را ارائه نداده برای ارجاع یک لایحه ای که قرار است به کمیسیون ارجاع بشود، بنابراین ،این روشن من فکر می کنم بهترین روش باشد در مجلس مطرح میشود، کلیاتی هم که الان بحث شد ،آقایان موافقت می فرمایند وارجاع میشود به کمیسیون .
آیت- خلاف قانون اساسی است .
رئیس- متشکر،آقایان دیگر حرفها را شنیدید الان 185 نفر تابلو نشان میدهد آقایانیکه موافق هستند باارجاع تصویب این لایحه به کمیسیون قیام بفرمایند آقایان ننشینند تا بشمارند (همهمه شدید نمایندگان ) متجاوز از 100 نفر ایستاده اند تصویب شد .
آقا محمدی- شما سه دفعه رأی گیری کردید، دفعه اول آقای امین ناصری حرفهائی گفتند که درست نبود.
رئیس- آقای آقامحمدی اینجور نبود پیش ازاینکه بخواهیم رأی بگیریم آقایان گفتند توضیح بدهند ما هم که قطع کردیم .
آقامحمدی- شما آنقدر رأی می گیرید تا رأی بیاورد در صورتیکه این رد شد .
رئیس- اینجور نیست،من خواستم اعلام رأی کنم آقایان گفتند که آقای امین ناصری توضیح نداده اند قطع کردیم من خودم هم داشتم پا می شدم که پا نشدم،چرا اینجور می فرمائید؟ تابلو را هم آقایان گفتند که چند روز آزمایشی برای مخالف وموافق عمل کنیم تا ببینیم درست است یا نه، الان دیدید بیش از صد نفر ایستاده بودند در صورتیکه هشتاد و چند نفر نشان می داد.
5- تصویب قانون اصلاح لایحه قانونی راجع به هزینه های ضروری و پیش بینی نشده از محل اعتبار موضوع تصویب نامه شمارة 6744 مورخ 27/3/1358
منشی- گزارش کمیسیونهای برنامه وبودجه و امور اقتصاد و دارائی وامور داخلی در خصوص لایحه اصلاح لایحه قانونی راجع به هزینه های ضروری و پیش بینی نشده از محل اعتبار مصوب تصویب نامه شماره 6744
رئیس- از کمیسیون برنامه وبودجه یک نفر برای توضیح بیاید .آقای عطاری تشریف بیاورند .
عطاری- بسم الله الرحمن الرحیم .در 25 تیر ماه سال گذشته شورای انقلاب قانونی را تصویب کرده که بموجب آن ، تمامی هزینه های ضروری و پیش بینی نشده ای که برای استانداران یا برای وزارت کشور در مرکز پیش میاید از محل اعتبار 130 میلیون تومانی که در سال 58 تصویب شده بوده، امکان این را پیدا می کند که از شمول قانون محاسبات عمومی خارج بشود (زنگ رئیس ).
رئیس- آقایان همهمه نکنید ،بعضی از دوستان صدای آقای عطاری را را نمی شنوند خواهش می کنم آرام باشید .
عطاری- در تیرماه سال 59 شورای انقلاب قانونی را می گذراند که بموجب آن از محل اعتباراتی که برای وزارت کشور تصویب شده بوده و مبلغش صد و سی میلیون تومان بوده که این اعتبارات تقسیم شده بوده بین استانهای مختلف، استاندارها وقتی برایشان هزینه هائی پیش میاید، مطالب ضروری پیش می آمده می توانستند از ردیف مربوط به این اعتبارات استفاده کنند استفاده می کردند وبدون اینکه قانون محاسبات عمومی شامل حال این استفاده آنهااز این اعتبار بشود .اما قانونی را که شورای انقلاب گذرانده ، یک نقصی داشته که برای نفی از بین بردن آن نقص این لایحه جدید آمده،آن ماده واحده را من ابتدا خدمتتان عرض می کنم ،ماده واحده این بوده .
‹‹ماده واحده ››- به وزارت کشور اجازه داده می شود که کلیه هزینه های ضروری و پیش بینی نشده از محل یک میلیارد و سیصد میلیون ریال اعتبار دولت (ردیف 501001)موضوع تصویبنامه شماره 6744 مورخ 27/3/58 هیأت وزیران که بدون رعایت قانون محاسبات عمومی و آئینامه معاملات دولتی بوسیله استانداران ویا د رمرکز انجام گردیده، اسناد هزینه مربوطه بر طبق قسمت آخر تصویبنامه مزبور به حساب قطعی منظور گردد؟›› ایراد این مصوبه شورای انقلاب این هست که فقط برای هزینه هائی که تا این تاریخ یعنی تا تاریخ 25/4/59 توسط استانداری ها صورت گرفته ،مجاز بودن از شمول قانون محاسبات عمومی را پیشنهاد کرده یعنی آمده ‹‹و فعل ماضی بکار برده است ‹‹بوسیله استانداران ویا در مرکز انجام گردیده ›› در حالیکه وزارت کشور می خواسته که این ‹‹گردیده ›› نباشد بلکه ‹‹می گردد›› را هم شامل بشود، یعنی تمام مبلغ صدوسی میلیون تومان را وزارت کشور علاقمند بوده که بدور از این مقررات قابل اجراء وقابل هزینه کردن،باشد،به همین دلیل هست که وزیر کشور تقاضا می کند ولایحه می آید برای اینکه این اصلاح بشود وتمام مبلغ صدوسی میلیون تومان اجازه آنرا پیدا کند که بدور و فارغ از این مقررات بتواند توسط استانداران یادر مرکز وزارت کشور به حساب هزینه قطعی منظور بشود، این چیز دیگری ندارد فقط یک اطلاع دیگری که لازم است من خدمتتان عرض کنم این است ،از این مبلغ صدوسی میلیون تومان تا تاریخ 20/4/59 یعنی تا تاریخ تصویب مصوبه شورای انقلاب مبلغ یک میلیارد و شصت ودومیلیون ریال مصرف شده بوده از آن تاریخ تا تاریخ 5/9/59 باز مبلغ هشتاد میلیون وچهارصد و چهل و نه ریال مصرف شده بوده مقدار باقی مانده ای که در واقع برایش لازم هست این لایحه تصویب بشود برابر با 57 میلیون ریال است البته با یک مقدار خرده ای این لازم هست تصویب بشود برایاینکه تفریح بودجه امکان پذیر بشود وبرایاینکه بتوانند اینها بسادگی ارقام خودشان را به حساب قطعی هزینه منظور کنند ودیوان محاسبات بتواند آنرا نظارت کند .چیز دیگری ندارد این لایحه برای توضیح ،بهمین دلیل هم هست که هم در کمیسیون برنامه و بودجه،هم در کمیسیون دارائی و اقتصادی تصویب شده، عیناً وبه اتفاق ودر کمیسیون داخلی هم ظاهراً بااکثریت آراء تصویب شده .
رئیس- بسیار خوب توضیح دیگری ندارید شما؟
عطاری- نه مطلب دیگری ندارم .
رئیس- میدانید که این لایحه یک شوری هم هست ،آقایان می توانند در کلیات یا مواد آن در مخالفت وموافقت صحبت کنند .
منشی- آقای رحمانی مخالف.
معین فر- آقای رئیس اینکه یک شوری نیست .
رئیس- هر چیزی که مربوط به بودجه باشد یک شوری است .
شهرکی- این که بودجه نیست .
دیالمه – این لایحه فقط جنبه مالی دارد .رئیس- آقای رحمانی شما صحبتتان را بفرمائید تا من ماده مربوط به این موضوع را در آئین نامه پیدا کنم وبخوانم .
حسینعلی رحمانی- بسم الله الرحمن الرحیم .این لایحه در 15/11/59 به مجلس آمده،در 26/11/59، در کمیسیون برنامه وبودجه تصویب شده . لایحه دو فقره دارد،یکی مربوط است به .
رئیس- یک لحظه اجازه بدهید تا من این را بخوانم .‹‹لایحه بودجه و لوایح مربوط به مخارج و اعتبارات کشوری خواهد بود›› این لایحه مربوط به اعتبارات کشوری است واگر مربوط به اعتبارات کشوری نباشد چیست؟ اگر این مربوط نباشد غیر از این لایحه چه لایحه ای که مربوط به اعتبارات کشوری باشد پیدا می کنید؟ یک شوری است وما قبلا نمونه این را داشته ایم و انجام هم داده ایم در هر حال مربوط به اعتبارات یعنی خرج اعتبار یا جعل اعتبار یا هر چه بودجه هم دو قسمت دارد یکی خرج اعتبار است یکی هم جعل اعتبار .
یکی از نمایندگان – شورای نگهبان باید باشد .
رئیس- شورای نگهبان برای یک فوریتی باید بیاید نه برای یک شوری ،هیچ حضورشان لازم نیست چون بعداً به شورای نگهبان میرود .
حسینعلی رحمانی – یک فقره مربوط به هزینه هائی است که در آینده انجام می شود بواسطه اینکه بودجه دو ماهه تصویب شده ودر تبصرة 4 این بودجه تمام وجوهی که در دستگاههای اجرائی هست باید به خزانه واریز بشود ونهایتش هم آخر فروردین بوده . علیهذا ،این فقره که در لایحه وزارت کشور منظور شده ،و همچنین در کمیسیونها ،عیناً تصویب شده ، این مخالف با مصوبة بودجه دو ماهه کشور است و بنابراین حداقل باید این قسمت اصلاح بشود، حال بنده این را می خوانم.‹‹که بوسیله استانداران ویا در مرکز بوسیله وزارت کشور انجام گردیده ویا می گردد.›› پس بنابراین این لفظ ‹‹ویا می گردد›› که ناظر به آینده است قطعاً باید حذف شود .
رئیس- در جزئیات عبارات صحبت نفرمائید،اصلش را بگوئید.
رحمانی- د راصل ،مطلب یک شوری است ، فرمودید؟
رئیس- یک شوری است اما وقتی که از اصلش گذشتیم وارد جزئیات می شویم روی آن بعداً صحبت می کنیم .
رحمانی-اصولش همین است دیگر، همین ها اصولش را تشکیل داده است در کلیات ماده ومواد صحبت می کنیم .این کلیات ماده است دیگر تبصره ای هم نیست ودر جزئیاتش هم نیست . دو فقره است عرض کردم یک فقره اش ناظر به آینده است که قابل قبول نیست . یک فقره اش راجع به گذشته است،این فقره ای که راجع به گذشته است بر فرض آن بیانی که مخبر کمیسیون داشتند،مسلم باشد،وحال اینکه این را قبول نداریم،به جهت اینکه خوب این وجه که داده شدها ست برای آن امور پیش بینی نشده و ضروری و اتفاقی است و محدود هم به زمانی نشده است د راصل مصوبه . پس بنابراین احتایج ندارد به اینکه ما بیائیم واین را امضاء بکنیم ‹‹به وزارت کشور اجازه داده می شود که کلیه هزینه های ضروری و پیش بینی نشده از محل یک میلیارد و سیصد میلیون ریال اعتبار دولت که بدون رعایت قانون محاسبات عمومی و آئین نامه معاملات ر دولتی بوسیله استانداران ویا در مرکز انجام گردیده،اسناد هزینه مربوطه بر طبق قسمت آخر تصویب نامه وزارت مزبور به حساب قطعی منظور گردد.›› معلوم میشود باینکه برای هزینه های ضروری و پیش بینی نشده این اعتبار وجود داشته ومحدود هم نبوده اگر چنانچه محدود بود مانعی نداشت، پس این امضاء و تصویب تقریباً کاری احتیاطی بوده است که ما لازم نیست الان این احتیاط را در اینجا انجام بدهیم .این یک موضوع. موضوع دوم این است که اگر چنانچه بر فرض خواستیم آنچه قبل از مصوبه بودجه دو ماهه به امضاء برسد . باید اصلاح بشود این متنی که وزارت کشور داده ،چرا؟ به جهت اینکه در آن مصوبه دارد ‹‹بدون رعایت قانون محاسبات عمومی و آئین نامه معاملا دولتی بوسیله استانداران وبا د رمرکز انجام گردیده مقید نکرده است به اینکه بااجازه و رضایت وزیر کشور باشد، ولی در این لایحه دارد که ‹ هیأت وزیران که بوسیله استانداران ویا درمرکز ،وسیله وزارت کشور انجام گردیده وب یا می گردد بااجازه وزیر کشور به حساب هزینه قطعی منظور شود›› وقتی که روی مصوبه شورای انقلاب ، حالا یا از جهت اینکه مصوبه دلالت داشته است که اینها این اختیار را استانداران دارند؟ یااینکه م متوجه نشده اند به اینکه این راجع به چیزی است که قبل از 27/3/58 هزینه شده واین را آمده اند و تا تاریخی که بودجه دو ماهه تصویب شده مصرف کرده اند وعملیات کرده اند وهزینه کرده اند الان ما به استانداران بگوئیم که اگر چنانچه اجازه وزیر کشور نباشد،این کار شما قابل قبول نیست . این یک تعبدی است ویک تحمیلی است،آنها روی تشخیصی که داده اند ولواینکه بصورت اشتباهی هم بوده است ،خیال کرده اندکه فرضاً آن چیزی که منظور شده است برای هزینه های ضروری و پیش بینی نشده تا وقتی که آنرا دولت استرداد بکند می تواند مصرف کنند.ومصرف کرده اند،پس بنابراین ما نباید بیائیم در این جا و به وزیر کشور این اختیار را بدهیم که بتواند اجازه بدهد یااجازه ندهد،بلکه اگر چنانچه لازم شد این لایحه به تصویب برسد،همانطور که عرض کردم ‹‹ویا می گردد›› که ناظر به آینده است حذف بشود ‹‹وبا اجازه وزیر کشور ›› هم حذف بشود به این صورت اصلاح بشود :‹‹ که بوسیله استانداران ویا د رمرکز وسیله وزارت کشور انجام گردیده ›› از این بیشترعرضی نداشتم .
رئیس- موافق صحبت کند .
منشی- آقای فؤاد کریمی موافق.
فواد کریمی – بسم الله الرحمن الرحیم .آنچه که آقای مهدوی کنی بعنوان توضیح ضمیمة این لایحه به کمیسیون ما فرستاده بود که خلاصه اش رااینجا خدمت نمایندگان عرض کنم . آقای مهدوی کنی در این نامه ای که به کمیسیون ، ما و کمیسیون برنامه وبودجه نوشته بود در مورد توجیه این لایحه ، گفته بودند که یک سلسله خرجهای ضروری و هزینه های ضروری برای استاندارهای ما و استانهای ما قبلا پیش آمده بود وما از شورای انقلاب تقاضا کردیم که یک بودجه ای از اعتبارات دولت را بما اختصاص بدهد که خارج از قانون محاسبات عمومی ما بتوانیم خرج ضروری و هزینه های ضروری برای استاندارهای ما و استانهای ما قبلا پیش آمده بود وما از شورای انقلاب تقاضا کردیم که یک بودجه ای از اعتبارات دولت را بما اختصاص بدهد که خارج از قانون محاسبات عمومی ما بتوانیم خرج کنیم وصرف هزینه های ضروری بکنیم.در آن موقع شورای انقلاب با آن لایحه توافق کرده و آن قانون را تصویب کرده بود امادر تصویب آن قانون آن کمیسیون دچار یک اشتباه شده بود، یک اشتباه لفظی حالا یا عمدی یا سهوی و آن اشتباه این بود که فقط کلمه ،کلمه ای بود که اطلاق به ماضی داشت نه به مضارع کلمه ،کلمه ‹‹گردیده بود،‹‹نمی گردد›› همین اشتباه ‹‹گردیده ›› این دفعه وزارت کشور را با این مشکل روبرو کرد که خوب بعد از تصویب این لایحه شورای انقلاب بازخرجهای ضروری پیش آمده واستاندارها از اعتبار دولت صرف این هزینه های ضروری کرده اند .حالا وزارت کشور با این مشکل روبرو شده که دیده آن لایحه ای که شورای انقلاب تصویب کرده ‹‹گردیده ›› بوده در حالیکه با اتکاء به مصوبه شورای انقلاب اینها رفته اند خارج از قانون محاسبات عمومی ،یعنی بدون اینکه بروند مناقصه بکنند،بدون مناقصه آمده اند مخارجی را در امور ضروری متحمل شده اند که حدود 5 میلیون تومانش هم باقی مانده هنوز که باید صرف امور ضروری در استانها بشود .شکی نیست اگر ما این قانون را تصویب نکنیم،معنایش این است که استاندارها باید با رعایت قانون محاسبات عمومی ،یعنی با مناقصه گذاری این اعتبار را صرف کنند ومناقصه گذاری هم به ضرر استانهائی میشود که در آن استانها امکان مناقصه کم است یا ضرورتهائی است که تا وقتی که به مناقصه بگذارند،آن ضرورتها فوت می شود از این جهت وزارت کشور تقاضا کرد، که نمایندگان محترم این لفظی که اطلاق به گذشته دارد ‹‹گردیده است ›› یک ‹‹ می گردد ›› هم به آن اضافه کنند یعنی اعتباراتی که گردیده است که قبلا شورای انقلاب تصویب کرده بود که استاندارها بتوانند خارج از قانون محاسبات عمومی ومناقصه صرف امور ضروری استانهایشان کنند حالا میگوید شما یک ‹‹می گردد›› هم اضافه کنید تا همین که آن خرجهائی که بعد از تصویب شورای انقلاب استاندارها کردند و صرف استانهایشان کردند آن قانونی باشد وهم این که آن پولی هم که باقی مانده و می خواهد صرف امور ضروری استانها بشود قابل خرج باشد .از این جهت من با این لایحه موافقم
منشی- آقای موحدی ساوجی مخالف.
موحدی ساوجی – بسم الله الرحمن الرحیم .این لایحه در حدود دو ماه قبل به مجلس آمده ودر کمیسیون داخلی که بنده هم بودم مطرح شد ومعاون وزارت کشور هم تشریف آوردند و فرمودند تا آن تاریخ از کل مبلغ 130 میلیون تومان، تقریباً چیزی دیگر باقی نمانده بوده،همین همة بودجه یا نزدیک به همه اش هزینه شده بود،مخالفت من از این جهت نیست که مثلا هزینه های ضروری پیش بینی نشده را فرض کنید که ما دست استانداران را که واقعاً گاهی پیش آمدهائی می کند وناچار هستند بعضی هزینه ها را انجام بدهند بسته باشیم ومخصوص که این لایحه مربوط است به صدو سی میلیون تومان آن هم از سال 58 تا حالا که این هزینه ها ادامه داشته که استاندارها به تناسب رویدادها و پیش آمدهای ضروری و فوری و فوتی که پیش می آمده انجام میداده اند فقط مخالفت من از این جهت است که بهتر است دولت جمهوری اسلامی این جور لوایح را قبل از اینکه وقتش بگذرد به مجلس تقدیم کند یعنی از زمانیکه مجلس رسمیت پیدا کرده و شورای انقلاب هم کارش به پایان رسیده ،الان حدود 9 ماه می گذرد وخوب بود که به این خطاا و اشتباهی که شورای انقلاب مرتکب شده ویک کلمه ای باید اضافه می شده و نکرده اقلا همان اوائل پی می برده واین را می آوردند مجلس و قضیه حل می شد اما الان که همة این اعتبار 130 میلیون تومان شده و هزینه شده، حالا بخواهیم برایش مجوزی بگیریم،این تقریباً مواردی است کهبه نظر من خلاف معمول و قاعده باید باشد والسلام
منشی- موافق آقای معادیخواه .
معادیخواه- بسم الله الرحمن الرحیم .به نظر این لایحه روشن تر از این می رسد که احتیاج به صحبت موافق باشد ،هزینه های پیش بینی نشده ای برای هر استانداری در حوزه کار خودش ومسؤولیت خودش هست .یک بودجه ای هم برای این تصویب شده ودر ردیف بودجه هم قرار گرفته .ما نمی توانیم مسؤولین اجرائی را متوقف بکنیم بگوئیم شما صبر کنید ونیازهایتان را متوقف بکنید همه را تا ما برایتان تکلیف معلوم بکنیم،باید اگر بخواهیم کارها روبراه باشد ودر آن اشکالی به وجو نیاید جوری عمل کرد که قوة مقننه سریع تر عمل بکند و قبل از برخورد با نیازها تکلیف را روشن بکند این مسأله ای که الان مطرح بود که حالا تصویب شد ،بالاخره اگر بنا باشد که مجلس نتواند بر حسب آن ضرورتها ونیازها(که قبلش شورای انقلاب بوده ) از قبل تکلیف را معلوم بکند که اگر استانداری برخورد کرد یا فرض بفرمائید 5 هزار بیکاری که باید یک فکری برایشان کرد ودر قالبهای خاص با آن ذیحسابی ها،با آن مقرراتی که هست تا بیاید مسأله از آن قالبها وکانالها بگذرد،اساساً یک بحرانی در منطقه پیش می آید که دیگر بعدش قابل جبران نیست . خوب این استاندار چه کار باید بکند؟بالاخره باید یک بودجه ای د راختیار داشته باشند که بتواند بلافاصله آن هم بعد از انقلاب با شرایط خاصی که هست ،مسأله را حل بکند .
یک مسؤول در حوزه کار خودش یک چنین چیزی را لازم دارد، حالا مطمئناً مسأله بودجه هم مسأله حساسی است،قوه مقننه هم دراین زمینه مسؤولیتش سنگین است ولی باید تکلیف اینها را روشن بکند به آنها بگوید خیلی خوب من اینجوری قبول ندارم ولی آنجوری قبول دارم آن شکلی را که قبول دارد به آنها ارائه کند بگوید به این صورت شما عمل بکنید، ولی قبل از اینکه یک صورت خاصی را به آنها ارائه بکند ویک تکلیف روشن ومشخصی که بهتر از شکل قبل باشد نمی تواند بگوید که توهم آن استان خودت را اداره بکن وهم اینکه اگر برخورد کردی به یک ضرورتی من هیچ فکری برایت نکرده ام . به هر حال در گذشته این بوده طبیعی است که د راین چند ماه هم اگر مسأله حادتر نشده باشد،بهتر نشده با مسائل جنگ وامثال اینها بنابراین با همان ملاکی که قبلا به آنها اجازه داده میشده،این اجازه باید داده بشود وبا اعتماد به وزیر کشور که دیگر مسؤولیت در اینجا روی گردن وزیر کشور است که یک خرجی را که اجازه میدهد بتواند جوابگو باشد واین که این هزینه های ضروری پیش بینی نشده در خرجش نمی تواند تابع قانون محاسبات عمومی باشد این یک چیزی است که برای هر کسی که در این استانها درگیر این جور مسائل شده باشد کاملا واضح وروشن است،بنابراین ،این لایحه روشن است آنوقت در سال آینده در تصویب بودجه باید فکری بکنیم که این مسأله هزینه های پیش بینی نشده را آیا میشود به یک صورتی که اعتماد بیشتری کرد مصرف بشود یا به همین صورت باید باشد ؟
رئیس- آقای زواره ای اگر توضیحی دارند بفرمایند .
خانم طالقانی- آقای هاشمی اسم ننوشته ایم ولی آیا الان میشود به عنوان مخالف صحبت کرد ؟
رئیس- خیر،آقایزواره ای بفرمائید .
زواره ای – بسم الله الرحمن الرحیم .گر چه توضیح کافی برادران دادند ولی من برای روشن شدن برادرمان آقای رحمانی وکسانی که شاید ابهاماتی برایشان وجود داشته باشد ناگزیرم این مسائل را توضیح بدهم . اولا این هزینه ها انجام شده و طبق مقررات مربوط به بودجه ، مسوولین اجرائی مکلفند تا پایان فروردین ماه پولها را برگشت بدهند، امادیگر در فرودین نمیتوانند هزینه کنند. آنچه میتوانستند هزینه کنند تا پایان اسفند است، نه پایان فروردین واین پول کلا تا پایان اسفند هزینه شده پولی نبوده است ، 130 میلیون تومان د رخرداد 58 در اختیار وزارت کشور گذاشته شده واین هم بتدریج بین ا استانها توزیع شده . برادر ما آقای فؤاد کریمی آن مسأله مناقصه را مطرح کردند،اساساً این هزینه های پیش بینی نشده امور یاست که در قالب قانون محاسبات اکثرش نمیگنجد . من نمونه هائی را برایتان عرض میکنم .شخصی مریض دارد میاید سراغ استاندار ومی گوید که مریض من د ربیمارستان سه هزار تومان بدهی دارد مرخصش نمی کنند،پول می خواهم شخصی میاید می گوید آقا من مسافرم آمده ام اینجا هم اینقدر به مسافر خانه بدهکارم هم اینکه می خواهم برویم به ولایتم ونمیتوانم بروم ومسائل مشابه این بسیار زیاد است که د راستانها برای دستگاه اجرائی و برای استاندار و فرماندار پیش می آید اینها چیزی نیست که به مناقصه بگذارند مسائلی نیست که قابل قرار دادن در آن قالبهای قانون محاسبات عمومی باشد . مسأله دیگری که برادرمان آقای رحمانی فرمودند که مخالفند بااینکه اختیار خرج به وزیر کشور داده بشود .اصولا مسؤول دستگاه اجرائی وزیر کشور است و اجازه به هزینه گذاشتن را مسؤول دستگاه اجرائی وزیر کشور است و اجازه به هزینه گذاشتن را مسؤول دستگاه اجرائی دستگاه اجرائی وزیر کشور است و اجازه به هزینه گذاشتن را مسؤول دستگاه اجرائی میدهد .در آن قانون پیش بینی شده بود که به امضای استاندار و وزیر کشور به هزینه گذاشته بشود . اما اینکه به وزیر کشور به تنهائی هم اجازه داده میشود برای اینکه هزینه هائی در مرکز برای وزارت کشور پیش می آید که از این محل هزینه شده است ، نه اینکه آنها که در شهرستانها هزینه شده بدون امضای استانداران باشد بلکه آنچه که در مرکز بوسیله وزارتخانه و شخص وزیر دستور خرجش داده میشود این با امضای شخص وزیر به تنهائی به هزینه گذاشته بشود . عرض دیگری ندارم .
رئیس- مثل اینکه خانم اعظم طالقانی می خواستند چیزی بگویند آنهائی که اسم نوشته اند بعنوان مخالف می توانند صحبت کنند .
سید کاظم دانش- من یک سوال دارم .
رئیس- سوالتان را کتبی بدهید به آقای عطاری ، جواب میدهند .
منشی- آقای آقا محمدی قبل از خانم طالقانی نوبت گرفته بودند
رئی-س آقای آقامحمدی بفرمائید .
آقامحمدی- بسم الله الرحمن الرحیم . درمصوبه 25/4/59 شورای انقلاب در آخرین روزهائی که شورای انقلاب مصوباتی داشته ،آمده تصویب کرده که اسنادی را که هزینه شده به حساب قطعی منظور بکنند واین خیلی هم روشن بوده یعنی تا 25/4/ 59 هر چه از این مبلغ هزینه شده گفته اند که شما میتوانید بگذارید به حساب قطعی . بعد از آن آمده اند آقایان وخرج کرده اند حالا آنجور که آقای معادیخواه میفرمایند ،بله ضرورتهائی پیش آمده خرج کرده اند،امامجوز قانونی در خرج ،نبوده واین عمل انجام شده حالا این ماده آمده واین ماده کار ساز نیست،یعنی آن تخلف قانونی که د رخرج انجام شده نمیتواند انجام بدهد چرا؟ برای اینکه د راین ماده پیشنهادی که الان آمده می گوئیم که ‹‹کلیه هزینه های ضروری و پیش بینی نشده از محل یک میلیارد و سیصد میلیون ریال اعتبار دولت موضوع تصویبنامه شماره 6744 مورخ 27/3/58 هیأ وزیران که بوسیله استانداران و یادر مرکز وسیله وزارت کشور….؛ اولا آنجا ‹‹وسیله استانداران ›› داشته اینجا باز یک چیزی هم اضافه میشود ،آن همعطف به ما سبق می شود به آنچه که گذشته است ، درصورتی که این اختیار نبوده یعنی باتک امضا در آنجا اختیارش نبوده ودر اینجا می خواهد گرفته بشود بعد بیان می گردد ‹‹ با اجازه وزیر کشور ››.امروز ½/60 است مادر لایحه بودجه یک تبصره تصویب کردیم . تبصره مادر بودجه این بود ‹‹ذیحسابی ها ومسؤولان مالی کلیه دستگاههای اجرائی مکلفند حداکثر تا پایان فروردین ماه سال 60 وجوه استفاده نشده اعتبارات سال 59 و سالهای گذشته را اعم از اعتبارات جاری و سرمایه گذاری ثابت وکمکها به خزانه واریز نمایند تخلف از حکم این تبصره تصرف غیر مجاز د راموال و وجوه دولتی محسوب میگردد›› دیروز باید ذیحسابی ها هر چه از این پول مانده ، ریخته باشند به خزانه واگر نریخته باشند قابل تعقیب هستند وتخلف قانونی کرده اند .بنابراین ‹‹میگردد›› را که ما الان داریم استمرارش میدهیم ، چنین موردی وجود ندارد، بلکه الان آن معظله و مشکلی که وزارت کشور دارد بصورت ساده اش این است ،25/4/59 پیش آمده بعد از این مجوز نداشته اند میگویند ما تشخیص دادیم ضرورت بوده عمل کرده اند و تخلف قانونی کرده اند حالا می خواهند هزینه هایشان را به حساب قطعی منظور بکنند مجوز ندارند در اینجا وزارت کشور تنها راهش اینست (حالا آن بازخواست قانونی سرجایش )تنها راه قانونی اش اینست که وزارت کشور دلائلش را برای اینکه یک طرح دو فوریتی یا یک اجازه نامه به مجلس نیاورده و خرج کرده وبعداً آمده با یک لایحه معمولی اجازه بگیرد،آن دلائل را به مجلس بیاورد وبه مجلس بگوید که من تا آخر سال این مقدار غیر قانونی خرج کرده ام شما به من اجازه بدهید به دلیل این ضرورتهائی که در کشور به خاطر انقلاب وجود داشته من مجاز باشم اینها را سند هزینه بکنم این شدنی است ولی این لایحه اولا با مصوبه قبلی ماجور در نمی آید و اصلا دیگر موضوع ندارد . همین الان اگ رما بگذاریم تا همین تاریخ یعنی تا تاریخ سی ویکم کار تمام است ،دیگر ضرورت استمرار ندارد و کل این را باید به این صورت تصحیح و اصلاح بکنند ومن د راینجا باز عرض می کنم آقای زواره ای دو مرتبه اینرا فرموده اند ،دولت از این به بعد حق ندارد کوچکترین عملی را خلاف قانون وبدون اجازه انجام بدهد . مجلس برای اینست والا اگر انجام بدهد بعد بیاید بگوید ضرورتها بود حالا در گذشته بله در 25/4/59 هنوز دولت آقای اینها درست ولی اگر از امسال باز آقایان تشریف بیاورند بگویند ما کردیم حالا یا الله این دیگر درست نیست وباید مجازات بشوند در قبال تخلفی که می کنند و من این را باز اینجا تذکراً عرض می کنم که این موارد قانونی را دقیقاً باید رعایت بفرمائید .
منشی- آقای موسوی خراسانی موافق.
موسوی خراسانی – بسم الله الرحمن الرحیم . حقیقت اینست که من با این لایحه موافق مطلق نیستم چنانچه مخالف مطلق هم نیستم .در قسمتهائی از آن من موافق ودر قسمتهائی هم مخالف. در قسمت هائی که موافقم دلایلم همان دلایلی است که جناب آقای معادیخواه و بقیه موافقین فرمودند که مسلم آن هزینه های پیش بینی نشده را نمیتوان در قانون محاسبات عمومی در آورد چون مورد احتیاج و ضرورت است وبایستی زودتر این ضرورت را رفع کرد . اما مخالفت من به خاطر آن خلاف قانون هائی است که دولت انجام داده که بدون مجوز آمده است این خرج ها را کرده است و حالا اجازه اش را می خواهد بگیرد . بنابراین نه موافق مطلقم ونه مخالف مطلق .
رئیس- خانم طالقانی بفرمائید .
فؤاد کریمی – موافق صحبت نکرد ایشان موافق نبودند، ممتنع بودند.
اعظم طالقانی- من مطالب آقای آقامحمدی را کاملا تأیید می کنم مضافاً به اینکه این مطالبی که آقای زواره ای فرمودند که به استانداران و فرمانداران افرادی مراجعه می کنند وازا ین قبیل مخارج هست ما اینرا کمتر جائی دیده ایم ممکن است در بعضی نقاط باشد ولی در همه جا نیست آن هم 130 میلیون تومان یک واقعاً 130 میلیون تومان در این مسائل خرج شده باشد !مسأله دیگر ، یک نکته ای به خاطرم رسید که بطور کلی در قانون بودجه همیشه هزینه هائی را که پیش بینی نشده است یک مبلغی را برایش پیش بینی می کنند و تصویب میشود این دیگر احتیاجی ندارد بعد از اینکه دو سال یا یکسال از آن گذشت تازه بیاید به مجلس و بخواهد مجلس رویش صحه بگذارد .
منشی- دو نفر مخالف آمدند صحبت کردند،آقای موسوی هم خودشان می گویند، مخالف بودم.
رئیس- حالا اگر کسی موافق هست بگوئید صحبت کند .
منشی- آقای عباس عباسی موافق.
عباس عباسی- بسم الله الرحمن الرحیم . البته این لایحه یا پیشنهاد یا اجازه هر چه اسمش را بگذارید شاید در آن حدی نباشد که وقت مجلس و نمایندگان و دولت وملت همه را بگیرد. اما با تمام اینها من فرمایش آقای آقامحمدی را اول تأیید می کنم که قبلا باید مجوز داشته باشند اما یادآوری می کنم که د رتاریخ 5/11/59 اینجا آمده است حالا مجلس در دستور کار قرار نداده ربطی به دولت ندارد .بنابراین می توان گفت که دولت در این قضیه ودر این بودجه هیچگونه کوتاهی ندارد واما اینکه آیا این کار را بکنند یا نکنند؟ طرف تمام خانه اش 15 متر مربع است، با چوب نخل ساخته،وسط زمستان را با سرمای محل گذرانده،آه ندارد با ناله سودا کند، اطرافیان او هم که آنجا هستند دستشان به هیچ جا بند نیست اگر بنا باشد که اینرا به مناقصه بگذارید بقول فرمایش آقای زواره ای ،خوب وضع این و خانواده اش وهمه اینها روشن است ، یا حدود یک سال باید بگذرد واین زیر آفتاب وسرما،زندگی بدتر از مرگ را بگذراند تا بیایند آقایان یک بودجه ای چقدر؟ هزار تومان به او بدهند که یک خانه ای را بسازد اثاث خانه را بخرد بعد هم ترک مناقصه شده و پیمانکار پیدا شده و گفته من حاضرم به 1050 تومان .استانداری که در محل هست ویا فرماندار ویا بخشدار،من عرض کردم قبلا باید اینگونه مجوزها باشد وباید این بودجه ها باشد باید این این بودجه های پیش بینی نشده باشد اما وقتی بخشدار مواجه میشود با زنی که اصلا سرپرست ندارد . فقط یک بچه یتیمی دارد ، چه کارش کند؟ کجا ارجاع بدهد؟ کمیته امداد کارش این نیست، جهاد هم کارش این نیست ،ربطی به هیچ کس هم ندارد فقط برماندار،بخشدار،استاندار،باید به اینها برسند واگر به اینها رسیدگی نشود واین گونه پولها در این گونه موارد خرج نشود که فقط کسی را از مرگ نجاتش بدهند این پول را کجا می خواهند خرج کنند؟ بنابراین من موافقت خودم را کاملا اعلام می کنم و امیدوارم که ان شاء الله برادران هم موافقت بکنند و تصویب بفرمایند من عرض دیگری ندارم .
رئیس- آقای عطاری شما اگر توضیحی دارید بفرمائید .
عطاری- بسم الله الرحمن الرحیم .از 25 تیرسال گذشته که در واقع دست دولت بسته است ونمیتواند از مصوبه شورای انقلاب استفاده کند واقعاً چه کاری میتوانسته دولت بکند؟ نه خود دولت ،نه وضعیت مجلس آنچنان بوده که بتواند چنین اجازه بدهد، چنین کاری را تسریع کند و کار آنجنانکه برادران وخواهرمان می گویند قانوین بشود واین مسائل واز سوی دیگر استاندارها براستی مواجه میشدند بایک چیزهائی که ضروری بوده بایک کارهائی که ضروری بوده وقتی که من عرض می کنم کارهای ضروری مقصودم پول دادن به این السبیل نیست این کار ،کار ضروری استاندار شاید نباشد . شاید یک منبع دیگری باشد برایش جست و تأمینش کرد . همینجور پول دادن به یک نفری که در بیمارستان فرض کنید بیمارش را نگهداشته نیست آنرا هم شاید یک افرادی دیگری باشند که به او بپردارند ومثلا وظیفه آنها باشد . مقصود من راستی راستی هزینه های ضروری هست که پیش می آید و دولت باید تقبلش کند . اینکارها را دولت می بایست انجام میداد کارهائی را که ضرورت داشت با سرعت انجام میداد وهمین سرعت است که معافیت از شمول قانون محاسبات عمومی را برای دولت پیش می آورد و البته ما نمیتوانستیم بعنوان مجلس این اجازه را بدولت بدهیم و اساساً شما برگردید به تیر ماه سال گذشته می بینید که دولت هم چنین امکاناتی را نداشت که ما با چنین تماسی را داشته باشد .
حجتی کرمانی- چند نمونه برای این موضوع بیاورید تا مسأله روشن شود .
عطاری- مثلا فرض کنید که یک دهی بود در گچسازان که اتفاقی برایشان افتاده بود،استاندار باید در مورد آن تصمیم بگیرد خوب اینرا هم که نمیشود کاری کرد باید بسرعت در موردش تصمیم گرفت چه کار می باید بکند؟ دوم این که این 130 میلیون تومان واقعاً تا پایان سال گذشته خرج شده،ایرادی که آقای رحمانی می گیرند ایراد درستی است اما بشرط اینکه ما در لایحه دو دوازدهم بودجه صحبت نکرده باشیم که اگر محلی باشد که پول خرج نشده داشته باشد باید برگرداند،این ایراد ایراد درستی است . وقتی توجه نشود که مادر چه تاریخی این لایحه دولت رادر کمیسیون تصویب کرده ایم . ما اینرا در بهمن ماه سال گذشته در کمیسیون تصویب کردیم واین ‹‹میگردد›› را که ما گذاشتیم به این واسطه بوده که از بهمن تا اسفند باز هم یکماه بوده که محتملا در این یک ماه از محل آن 130 میلیون تومان و فقط از آن محل امکان خرج کردن را دولت ممکن است داشته بوده است بهمین دلیل بود که ‹‹می گردد›› را مادر این لایحه قبول کردیم .اما الان یعنی وقتی که در سال 60 واقع هستیم هیچ ایرادی ندارد این ‹‹میگردد››برداشته بشود وتا پایان سال 59 نوشته بشود واگر هم که نوشته نشود قانون دو دوازدهم بودجه امسال اینرا خودبخود در بطن خودش دارد .در مورد بازخواستی که بعضی از نمایندگان محترم به آن اشاره کردند راهش این نیست که دولت بیاید بگوید ما را بازخواست قانونی کنید .برادران وخواهران محترم این امکان را دارند که دولت را سؤال کنند،استیضاح کنند واینکار را البته ان شا ء الله میفرمایند اگر که خیال می کنند که واقعاً کاری خلاف قانون آنچنان که میتوانسته قانونی باشد ونشده صورت گرفته . اما اینهشدار بنظر من هشدار درستی است که از زمانی که مجلس میتواند کار کند،دولت میتواند با مجلس رابطه مستقیم و صحیح داشته باشد .بدیهی است که کلیه مسائل مربوط به اعتبارات وبودجه وهر چیز دیگری که به مجلس مربوط میشود باید شکل قانونی خودش را طی کند و دولت نمیتواند خلاف آنرا عمل کند خیلی متشکرم .
رئیس- آقای توکلی از طرف اتاق کنترل توضیح میدهند .
توکلی- برادران وخواهران توجه بفرمایند خیلی از آقایان سر جای خودشان ننشسته اند موقع قیام و قعود روی تابلو مشخص نمیشود خواهش می کنیم سر جای خودتان بروید .
رئیس- آقایانی که با اصل این لایحه ایکه قرائت شد موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند ) تصویب شد . حالا آن عبارتش را بخوانید اگر کسی می خواهد اصلاحی در آن باشد پیشنهاد بدهد .
منشی- پیشنهاد آقای موحدی کرمانی : کلمه ‹‹ویا می گردد›› حذف شود .
رئیس- این پیشنهاد از طرف خیلی از آقایان شده است بفرمائید آقای موحدی .
موحدی کرمانی- بسم الله الرحمن الرحیم ،من فکر می کنم که برادرمان آقای عطاری این مطلب را خوب توضیح دادند .ایجاب می کرد که در بهمن 59 که این لایحه به کمیسیونها داده شد این کلمه آنوقت گنجانده بشود و جایش بود برای اینکه هنوز یک ماه و چند روز وقت برای مصرف کردن باقی مانده بودجه وجود نداشت وباقی بود ولذا کمیسیون امور داخله کلمه ‹‹ویا می گردد›› را به اکثریت آراء تصویب کرد، ولی الان که سال 59 منقضی شده وما در سال 60 هستیم در روز اول اردیبهشت 60 مجلس بیاید این لایحه را به این صورت ‹‹ویا می گردد›› را تصویب بکند چیز صحیحی نیست و فکر می کنم که آقایان توجه به این دارند .بنابراین پیشنهادی که مشخصاً بنده کردم این است که کلمه ‹‹ویا می گردد›› از لایحه حذف بشود ودر مقابل جایش تا کلمه آخر سال 59 قرار بگیرد که کلیه مخارجی که تا سال 59 شده آنها صحیح است .
منشی- آقای معادیخواه مخالف.
معادیخواه – بسم الله الرحمن الرحیم . این اصلاحیه مربوط میشود به تصویب نامه شورای انقلاب آن مصوبه شورای انقلاب اگر با ‹‹گردیده ›› باشد جور در نمی آید مگر اینکه ما د راینجا جوری بنویسیم که معلوم باشد که تا آخر سال 59 مثلا هر چه خرج شده درست است .
رئیس- خوب ایشان هم همین را میگویند، میگویند تا آخر سال 59 هر چه خرج شده است.
معادیخواه – ببینید اگر ‹‹می گردد›› را تبدیل به ‹‹گردیده ››بکنیم این از آن در نمی آید چون این اصلاحیه مصوبه شورای انقلاب است .
رئیس- آقای معادیخواه توجه نفرمودند که این مخالفت را کردند .ایشان هم می گویند تا آخر سال 59 گردیده. ایشان هم همین را که شما میفرمائید میگویند .
منشی- آقای انصاری موافق.
مجید انصاری- بسم الله الرحمن الرحیم .این کلمه ‹‹می گردد ›› اگر برداشته نشود اشکال قانونی دارد و اصلا قابل تصویب و طرح نیست ، بنابراین حتماً کلمه ‹‹میگردد›› را تصویب کرده اند همان بود که جناب آقای موحدی و آقای عطاری فرمودند، چون قبل از پایان سال به کمیسیون آمده بود .اما یک نکته در اینجا اگر جناب آقای موحدی موافقت بکنند من یک پیشنهادی دارم ، پیشنهاد ایشان دو قسمت دارد و قسمت دوم نقص دارد و آن این که ما این کلمه را برداریم و جایش بگذاریم تا پایان سال 59 در حالیکه لایحه بودجه ای را که ما تصویب کردیم یکی از تبصره هایش این بود، تا پایان فروردین ماه سال 60 و احتمالاً در این یک ماه هم از این بودجه خرج شده من پیشنهاد دارم تا همین مهلت قانونی که در لایحه بودجه دو دوازدهم ما پیشنهاد دادیم ،باشد یعنی کلمه ‹‹می گردد›› برداشته بشود ودر پایان تبصره از تاریخی که آنجا گذاشته تا تاریخ 31/1/60 خرج گردیده که دراینجا این یک ماه قانونی هم به آن اضافه بشود با آقای زواره ای هم الان مشورت کردم ایشان هم ظاهراً موافق بودند با گذاشتن این تاریخ .
رئیس- خوب حالا اگر آقای موحدی هم موافق باشند پیشنهادشان را تا یکماه ببرند جلو یعنی تا پایان فروردین سال 60 .
حسینعلی رحمانی- این صحیح نیست .
رئیس- آقای زواره ای توضیح بدهند .
زواره ای – تا پایان سال 59 کافی است .
رئیس- آقای زواره ای تا پایان سال 59 را کافی میدانند چون اصلا پول قبل از اینها تمام شده است .خوب می خواهیم رأی بگیریم . دقت بفرمائید عبارت باینصورت میشود .
منشی- در همان صفحه ، چهار سطر به آخر مانده ‹‹ویا در مرکز بوسیله وزارت کشور تا پایان اسفند 1358 انجام گردیده بااجازه وزیر کشور بحساب هزینه قطعی منظور شود .››
رئیس- خوب، پیشنهاد آقای موحدی را به رأی میگذاریم . 180 نفر در جلسه حاضرند .کسانیکه با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند ) تصویب شد .
منشی- آقای سید احمد حسینی پیشنهاد کرده اند که یک تبصره اضافه شود باینصورت :
در این محاسبات موظف است در ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این لایحه کلیة هزینه های انجام شده از محل این اعتبار را رسیدگی نموده و به مجلس گزارش دهد .
رئیس- آقای حسینی .
سید احمد حسینی – میدانیم که اگر ما حساب و کتاب در کارهایمان نباشد بعد از مدتی متوجه میشویم که خیلی کارها را اشتباه انجام داده ایم ومثلی هم داریم که میگوید:‹‹برادریمان سر جای خودش اما فلان جنس نرخش فلان است ›› ودر قرآن هم داریم :الشمس والقمر بحسبان . حتی ماه وخورشید روی نظم و حساب است . قهراً کارهای مالی هم باید روی نظم و حساب باشد ،اینست که برادران مادر موقع رأی دادن اندکی تأمل کردند، علت اصلش اینست که میگویند خدای نکرده شاید حیف ومیلی در کار شده باشد ودر صورتیکه ،بحثی روی دولت نیست بحثی روی وزارت کشور نیست وهمة اینها سالم و پاک خوب هستند .بهمین جهت پیشنهاد میکنم که دیوان محاسبات آن پولهائی که خرج شده بصورت کلی اش یک بیلان تهیه کند و به مجلس گزارش بدهد تا مجلس بداند که این پولها در چه مصرفی رفته . حتی اگر سند هم ممکن است خدای نکرده درست ساخته نشده باشد ، درست انجام نگرفته باشد سندی موجود باشد ودر نتیجه نمایندگان با خطر جمع بتوانند به این رأی داده باشند .دیگر عرضی ندارم .
منشی- مخالف چند نفر اسم نوشته اند ولی موافق کسی ننوشته است . کسی موافق هست ؟
معین فر- بنده موافقم .
منشی- آقای رحمانی مخالف.
دکترزرگر - اخطار قانونی دارم .
رئیس- آقای رحمانی اجازه بدهید آقای دکتر زرگر اخطارشان را بدهند .آقای دکتر زرگر بفرمائید .
دکتر زرگر- بنظر من گرفتن وقت مجلس برای این کارها اصلا به صلاح انقلاب نیست . دیوان محاسبات یکی از وظایفش اینست :
اصل 55 اینست که به تمام امور حسابهای دولت میتواند برسد واین کار احتیاجی به این ندارد که ما وقت مجلس را بگیریم .
رئیس- عبارت قانون را بخوانید .
دکتر زرگر- ‹‹اصل 55: دیوان محاسبات که به کلیه حسابهای وزارتخانه ها،موسسات،شرکتهای دولتی وسایر دستگاههائی که به نحوی از انحاء از بودجة کل کشور استفاده میکنند به ترتیبی که قانون مقرر میدارد رسیدگی یا حسابرسی مینماید ››.
بنابراین (سلامتیان – قانون مقرر بدارد ظرف شش ماه ) بنابراین احتایجی به تصویب این پیشنهاد نیست .
رئیس- البته اگر ما مایل باشیم که یک قانون بنویسیم عیبی ندارد . ولی چون این پیشنهاد وقت تعیین کرده است . قابل این هست واگر مجلس رأی داد یک تبصره می شود . مخالف صحبت کند .
منشی- آقای رحمانی .
رحمانی- بسم الله الرحمن الرحیم .خصوصیتی برای این مورد بالخصوص نیست ، بهمان طریق که آقای دکتر زرگر فرمودند روی مقررات کلی و برطبق قانون اساسی ،دیوان محاسبات این وظایف را دارد .وما لازم نیست که در اینجا این تبصره را زیاد کنیم .این تبصره در موردی زیاد میشود که ما تردیدی ویک خصوصیتی در موضوع ببینیم که بر اثر آن مظنهای که برای ما حاصل میشود مجوزی پیدا کنیم برا یانکه یک تبصره زیاد بکنیم .واین منافات دارد با تصویبی که ما الان میکنیم ما وقتی الان تصویب میکنیم ،کاری که کرده اند، روی همان معیار مصوبه شورای انقلاب باشد منافات دارد با اینکه آن نوع تردید د ر خصوص این مورد داشته باشیم که خودمان را ناچار بدانیم به اینکه یک تبصره ای اینجا زیاد بکنیم ،واین جز اینکه ایجاد سوء ظنی بکند و تناقض و منافاتی بچشم بخورد، محصولی دیگر نخواهد داشت،والسلام علیکم ورحمت الله و برکاته .
رئیس- متشکر . موافق.
منشی- آقای معین فر موافق.
معین فر- همانطوریکه توضیح داده شد.اینکار جزو وظایف دیوان محاسبات هست وکلیه مخارجی که میشود،این مخارج را دیوان محاسبات باید رسیدگی کند و تمام موارد را ذکر کند و گزارش ار هم به مجلس بدهد میشود روی مخارجی است که طبق قانون محاسبات باید انجام گیرد گرفتاریهای زیادی خواهد داشت و سالهای سال نخواهد توانست گزارش خودش را به مجلس بدهد، این گرفتاری هست ،ما نسبت به مخارجی که بر طبق قانون عمومی شده است . ون ضوابطی در کار بوده بر فرض اینکه چند سالی هم طول بکشد و دیوان محاسبات و گزارش را بزودی نتواند تهیه کند ودر اختیار ما بگذارد زیاد حساسیت نداریم، ولی ملاحظه بفرمائید اغلب اینجا پیشنهاداتی میشود به مجلس و مصوبه هائی گرفته میشود که از قانون محاسبات عمومی و آن ضوابطی که موجود است معافیت گرفته میشود .صورت خرجی داده بشود که این مبلغی که گرفته شده و ضوابطی هم برای خرجش نبوده،صورتش چگونه بوده در چه مواردی خرج شده،زیاد هم معطلی نخواهد داشت،بنابراین نیائیم کارهائی که جدای از قانون محاسبات عمومی است اینرا جزو کارهای عمومی دیوان محاسبات بگذاریم و سالهای سال منتظر بشویم واین تردید برای ما حاصل بشود . پیشنهادی که آقای دکتر حسینی کردند بنظر من رهگشای این مطلب است . شش ماه وقت به دیوان محاسبات داده میشود ودرموراد دیگری که ماواقعاً آمدیم واز قانون محاسبات خواستیم معافیتی بگیریم باید اینکار ار بکنیم .یک مدتی بگذاریم و جدای از کار عمومی دیوان محاسبات در ظرف آن قانون اساسی پیش بینی شده که تمام محاسبات را رسیدگی میکند .بطور اخصش برای مورادی که از قانون محاسبات عمومی معافیت گرفته میشود، برای مدت معینی ما دیوان محاسبات عمومی را مجبور میکنیم که دیگر وقت خیلی زیاد نباشد که ده سال،پنج سال طول بکشد ،باین جهت من موافقم که این پیشنهاد بصورت یک تبصره اضافه بشود .
رئیس- آقای زواره ای توضیحی دارید ؟(زواره ای – بلی ) بفرمائید .
زواره ای – عرض شود که قسمت اعظم اینها شاید تا حالا به هزینه قطعی گذاشته شده واین توجه برا یوزارت کشور تفاوت نمیکند که دیوان محاسبات در ظرف چه مدتی به این رسیدگی بکند .قسمت اعظم این وجوه اسناد هزینه اش از استانها برگشته و به هزینة قطعی هم منظور شده،نمایندة درائی ممیزینی که در هر وزارتخانه هستند خودشان ،این اسناد را رسیدگی میکنند وبعد به هزینة قطعی منظور میکنند واز آن بدهی وزارتخانه کم میکنند قسمت اعظمش ،این کار شده و بقیه اش را هم ما از استانها میخواهیم ودر اختیار آن آن ممیزین دارائی گذاشته میشود بعد دیوان محاسباتدر هر زمانی که میخواهد رسیدگی بکند .برای ما تفاوتی ندارد .
رئیس- بسیار خوب.
زواره ای – ممیزینی که در وزارتخانه ها هستند ممیزین خوددیوان محاسبات هستند که رسیدگی میکنند .
دکتر سامی – آقای هاشمی ! درمورد پیشنهادات نمایندگان دولت حق ندارند صحبت کنند درباره طرح و لایحه است که حق دارند صحبت کنند .
موحدی ساوجی- طبق کدام ماده منع قانونی دارد .
رئیس- جچرا، دارد، حالا اجازه بدهید این را رأی بگیریم تا بعد نگاه بکنیم ، 181 نفر حاضرند . پیشنهاد آقای حسینی برای رأی گیری مشخص می شود .
منشی- پیشنهاد کرده اند که این تبصره اضافه بشود .
تبصره: دیوان محاسبات موظف است در ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این لایحه کلیه هزینه های انجام شده از محل این اعتبار را رسیدگی نموده وبه مجلس گزارش دهد .
رئیس- آقایانی که با پیشنهاد قرائت شده آقای حسینی موافقند قیام بفرمایند .(86 نفر برخاستند ) تصویب نشد .
آقای سامی توجه بفرمائید .مادة 95- در اینصورت پیشنهاد دهندة با یکی از پیشنهاد دهندگان میتواند مدت پنج دقیقه توضیح بدهد و پس از اظهار نظر یک مخالف ویک موافق ودر صورت لزوم توضیحات مخبر یا وزیر یا معاون او نسبت به پیشنهاد مزبور باز رأی گیری میشود .
یکی از نمایندگان – خوب بود اول آئین نامه را میخواندند بعداً آنها را اظهار نظر میکردند .
رئیس- خوب،آقایان حقشان است که یادشان برود . چون آئین نامه زیاد به ذهن انسان نمی ماند .من بااینکه زیاد آئین نامه میخوانم باز هم بعضی وقتها فراموش میکنم . آقایان چند تا پیشنهاد رسیده است که بنظر من مهم نیست من میخواهم از آقای خواهش کنم که وقت مجلس را بکار بگیرند .دو سه نفر از آقایان (آقای موسوی خراسانی و آقای رحمانی …) نوشته اند . اجازه وزیر کشور حذف بشود .از این پیشنهاد صرفنظر کنید چون اینکارها تمام شده است (موسوی خراسانی – پس میگیرم )متشکریم یک پیشمخاد دیگری آقای مظفر داده بودند که من از خدمتشان خواستم که صرفنظر کنند تغییر عبارتی بود که خیلی مضمون را عوض نمیکرد .
مظفر- پس گرفتم .
رئیس- ایشان هم پس گرفتند .دیگر چیزی نیست . حالا ماده واحده را بخوانید که رأی بگیریم تا بعد واردکارهای بعدی شویم . (محمد رضا عباسی – در مورد قسمتی از عبارت که زائد است تذکر بفرمایند که این موضوع فقط مربوط به این ماده واحده نیست، در لوایح و طرحها مراعات شود (آقای عباسی هم تذکر داده اند که یک قسمت زیادی در این لایحه است که یک چیزی است که قبلا شده است . واین لایحه دیگر موضوع آینده خیلی نخواهد بود .همین مقدار وقت مجلس را بگیریم خودش برخلاف صرفه جوئی است . خیلی متشکریم .آقایان بیرون نروید میخواهیم رأی بگیرم وروی صندلیهای خودتان هم بنشینید .عبارت را قرائت کنید .
منشی- مادة واحده - ‹‹لایحه قانونی راجع به هزینه های ضروری پیش بینی نشده از محل اعتبار موضوع تصویب نامة شماره 6744 مورخ 27/3/58 مصوب 25/4/59 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران بشرح زیر اصلاح میگردد .
‹‹کلیه هزینه های ضروری پیش بینی نشده از محل یک میلیارد و سیصد میلیون ریال اعتبار دولت (ردیف 501001)موضوع تصویب نامة شمارة 6744 مورخ 27/3/1358 هیأت وزیران که بوسیله استانداران ویا در مرکز وسیله وزارت کشور تا پایان اسفند ماه 1359 انجام گردیده است با اجازه وزیر کشور به حساب هزینه قطعی منظور شود . مصرف اعتبار فوق مشمول قانون محاسبات عمومی وسایر مقررات عمومی دولت نمیباشد وحکم این ماده از تاریخ 27/3/1358 نافذ و قابل اجرا میباشد .
رئیس- 180 نفر در جلسه حاضرند .کسانیکه با این ماده واحده قرائت شده موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند ) تصویب شد .
6-تقدیم لایحه حذف عبارت ‹‹فرمان همایونی ››ولایحه الحاق یک تبصره به قانون راجع به حل و فصل اختلافات مالی و حقوقی دولت جمهوری اسلامی ایران با آمریکا
رئیس- آقایان تشریف داشته باشند که من یک تذکر ی بدهم دو لایحه یک فوریتی آمده است که باید مطرح کنیم ،بعد دیگر مطلبی نداریم .آقای رجائی برای تقدیم لایحة بودجه تشریف می آورند .بنابراین من خواهش می کنم آقایان با اینکه خسته هم هستند موقع تنفس هم هست . جلسه را ترک نکنند چون اگربرای تنفس برویم دوباره جمع کردن 180 نفر یک قدری مشکل خواهد بود بگذارید این لوایح یک فوریتی ها را مطرح کنیم و رأی گیری بشود بعد تشریف ببرید،نماینده دولت بیایند ،مطرح کنند .آقای اسلامی معاون پارلمانی آقای رجائی .
اسلامی (معاون پارلمانی )- بسم الله الرحمن الرحیم . لایحه ای که مطرح استدر مورد حذف عبارت فرمان همایونی است از بعضی از مقامات .
رئیس- توضیح بدهید .لایحه را برای یک فرویتش می خوانند . چون تقاضای تصویب آن را با قید یک فوریت دارند .
اسلامی – لایحه راجع به حذف عبارت فرمان همایونی در قوانین و ومقررات مربوط به انتصاب افراد به بعضی از مقامات کشور .
مادة واحده : انتصاب کلیه مقاماتی که بموجب قوانین مصوب تا تاریخ 22/11/57 موکول به صدور فرمان همایونی شده است جز در مورادی که بموجب قانون اساسی جمهوری اسلامی مستقیماً به رهبری و ریاست جمهوری و رؤسای قوة مقننه و قوه قضائیه مربوط میشود به تشخیص هیأت وزیران بر حسب مورد با صدور حکم از طرف نخست وزیر ویا وزیر مربوط انجام خواهد گرفت .
تبصرة1-آن قسمت از قوانین ومقررات موجود که با مفاد این ماده واحده و تبصره های آن مغایرت دارد از تاریخ تصویب این قانون ملغی است .
تبصرة2- وزارتخانه ها وکلیه مؤسسات و شرکتهای دولتی و بانک ها که شمول مقررات عمومی نسبت به آنها مستلزم ذکر نام است نیز مشمول این قانون خواهد بود . تقاضا شده که باقید یک فوریت مورد بررسی قرار گیرد .
رئیس- دلیل فوریت را بفرمائید .
اسلامی - اصولا مسؤلیت خواستن د رقبال دادن اختیار است ومشکلاتی که این قبیل مؤسسات برای دولت ایجاد میکند .با توجه باینکه مسؤولیتی ندارد وبنابراین آنچنانکه باید وشاید این مؤسسات واین نهادها و بنگاه ها از دستوراتی که از طرف هیأت دولت برای آنها میرود متعابعت آنچنانی نمیکند بنابراین دراین مسیر مشکلاتی در جهت بانکها،مسأله سازمان هلال احمر ، در رابطه با مسائل جنگ زدگان وغیره موجود هست که برا یاینکه پیش از این خللی در کار این نهادها بوجود نیاید نیاز هست که با قید یک فوریت باین مسأله سامان داده بشود تا از این نابسامانی که در این دستگاهها هست جلوگیری بشود .
رئیس- مخالف وموافق
منشی- آقای موسوی خراسانی ،موافقید یا مخالف؟
موسوی خراسانی- موافق.
رئیس- موافق نه،مخالف صحبت میکند .
منشی- آقای معادیخواه (معادیخواه- موافقم ) آقای معین فر مخالفید یا موافق؟
معین فر- مخالف.
منشی- بفرمائید .
رئیس- فوریت این لایحه مطرح است .
معین فر- بسم الله الرحمن الرحیم . عرض شود که خیلی رک و بی پرده و صریح عرض میکنم . مطالبی که یک مقداری حساسیت دارد با فوریت به مجلس نیاورید .
یکی از نمایندگان- با کنایه بفرمائید .
معین فر- نه ،با کنایه نیست ،با صراحت عرض میکنم ،مطالبی که احتمالا ممکن است دوباره در مملکت دعواچاق بکند لااقل بگذارید روی آن بیشتر مطالعه بشود .اولا تقدیم لایحه بر وفق آئین نامه مجلس نبوده ،آئین نامة مجلس میگوید دولت باید لوایح را به مجلس تقدیم کند،وزیر مربوطه میاید یا معاون پارلمانی که رسماً به مجلس معرفی شده باشد .
رئیس- ایشان معرفی شده است .
معین فر- رسماً باید در جلسه علنی معرفی بشود .در صورتی که این ،عمل انجام نشده است . (در این هنگام آقای رجائی (نخست وزیر)در جلسه علنی حضور پیدا کردند ) حالا رئیس دولت تشریف آوردند احتمالا ممکن است خودشان معرفی کنند ومسأله حل بشود .ولی بهر حال …
رئیس- آقای رجائی ایشان را همین جا معرفی کردند .سرکار تشریف نداشتید .لزومی هم ندارددر جلسه علنی معرفی بشود .
یکی از نمایندگان – ماده اش را بگوئید .
معین فر- بهر حال با آمدن آقای رجائی مطلب حل شد .
علی اکبر ناطق نوری- ایشان که اینطور صحبت میکنند خیلی رک و پوست کنده بگویند که اعتراضشان طبق کدام ماده است .
رئیس- در مورد فوریت صحبت کنید .
معین فر- روی فوریت میخواهم صحبت کنم . مسأله ای که الان باز بنظر میرسد اینست که به یک شکلی بحث حذف رئیس جمهوری هست حقش اینست که در کمیسیون ها مطرح شود ،حقش اینست که بیشتر روی آن فکر بشود خیلی روشن ،بنابراین بنده …(همهمه نمایندگان )
رئیس- خوب،آقای معین فر دارند صحبت میکنند .شماها حق ندارید اعتراضض بکنید .
یکی از نمایندگان – اعلیحضرت همایونی با رئیس جمهوری چه ربطی دارد
رئیس- آقا بشما مربوط نیست ، خود ایشان دارند صحبت میکنند .آقای معین فر بفرمائید .
معین فر- مسأله ای که موجود است حذف ‹‹همایونی ››نیست چون حذف همایونی در 22 بهمن شده است وهیچکس نمیخواهد همایونی در این مملکت باشد وهمایونی به آن شکل نخواهیم داشت (همهمه نمایندگان )آقای هاشمی چطوری است که ما نیم توانیم صحبت کنیم ؟
رئیس- آقایان بهانه بدست ندهید، چرا شلوغ میکنید .آقای معین فر بفرمائید .
معین فر- همایونی به آن شکل درهچیک از دستگاههایمان اعم از دستگاه قضائی ،دستگاه مقننه، دستگاه مجریه بعد از این نخواهیم داشت واجازه نخواهیم داد که همایونی د رجائی به هر شکل وشمایلی موجود باشد .بنابراین روی حذف ‹‹همایون ›› هیچ بحث نیست بحث دراین است که در بعضی از موارد هیأت دولت ونخست وزیر تصمیماتی میگیرند ودر قوانین ما پیش بینی شده که حکم آن مطلب را دستگاهی دیگر که آن موقع شاه بوده بدهد،باید ببینیم که الان آن موارد کدام موارد هستند . همینطور چکی بگوئیم که نخست وزیر میدهد،این حالت ،حالتی است که داریم کسی را که بر طبق قانون اساسی بعداز مقام رهبری ،بالاترین مقام کشور است و قانون اساسی این را صراحت کرده است ، حذف میکنیم .باینجهت بنده معتقد هستم که موضوع باید بیشتر بررسی بشود .بنابراین با فوریتش موافق نیستم .
رئیس- بسیار خوب . موافق فوریت صحبت کند .
مجید انصاری- اخطار قانون اساسی دارم .
رئیس- آقای انصاری بفرمائید .
مجید انصاری- بسم الله الرحمن الرحیم . اصل 39 قانون اساسی هر گونه هتک حرمت و هتک حیثیت را ممنوع کرده و جلوگیری از آنرا واجب کرده است .در مجلس شورای اسلامی به نهاد ریاست جمهوری وبه نهاد مجلس بعنوان جایگزینان مقام همایونی معدوم توهین شد .
رئیس- نه،این تویهن نیست .بفرمائید .
مجید انصاری – این هتک حرمت است ومن اینرا بر…
رئیس- بفرمائید . اخطار درست نبود .آقای معایدخواه بفرمائید .
معادیخواه- هر مسأله ای که در مجلس مطرح میشود دلیل ندارد که ما …
رئیس- آقایان توجه بفرمائید که یک فوریت این لایحه مطرح است .آقای مهندس معین فر هم توجه بفرمائید . یک فوریتی مطرح است یعنی به کمیسیون میرود .بحث خود را نیاورید روی این که به کمیسیون نمیرود چون دو فوریتی نیست .(معادیخواه- نخیر اجازه بفمائید )باید به کمیسیون برود .
معادیخواه – عرض می کنم خدمتتان که هر مسأله ای که در مجلس مطرح میشود لزوم ندارد که حساب خرده ها و اختلافات خارجی را واردش بکنیم یک لایحة روشنی اینجا آمده پریروز در همین جا در مورد قانون محاسبات که یک چیزی اینجا آمده بود .توی آن فرمان همایونی داشت که آقای سلامتیان اعتراض کردند وننگ جمهوری اسلامی است .که باز از اینجور تعبیرها …
سسلامتیان – من اعتراض کردم که چرا وزارت کشور خودش را جانشین همایونی کرده است ( همهمه نمایندگان )بنابراین طبق آئین نامه باید توضیح بدهم .
رئیس- خوب بفرمائید .
معادیخواه- بنده به ایشان توهینی نکردم گفتم که ایشان به کلمه ‹‹فرمان همایونی ›› اعتراض کردند عرض کنم خدمتتان با آن تأکیدهائی که امام فرمودند که :آثار طاغوت به کل باید در ظرف چند روز زودوده بشود .اصلا مانباید یک همچنین چیزهائی دشاته باشیم وبعد این لایحه را که نگفته اند اصلا در کمیسیون نمیرود .این لایحه به کمیسیون میرود وهر کس مسائلی دارد تذکراتش را میدهد .مسأله این است که تکلیف نهادها زودتر باید روشن بشود ومعلوم شود که چه کسی حق انتصاب دارد ، چه کسی حق انتصاب ندارد . چه کسانی را چه کسانی باید انتصاب بکند. این حکومت در حکومت وهرج ومرجی را که د رکشور حاکم است .باید زودتر خاتمه داده وهر لحظه ای که زودتر خاتمه داده بشود دعواها زودتر تمام میشود .من تعجب میکنم که این مسأله که ریشه های دعوا را از بین میبرد آقایان میگویند دعوا چاق نکنید . دعوا چاق کردنی نیست فقط مشخص شدن تکلیف نهادها است . براساس قانونی که مجلس تصویب میکند وهمة ابعادش د رکمیسیون بررسی می شود .
رئیس- رأی گیری میشود …
سلامتیان – نظر من بر خلاف جلوه داده شده است .بنابراین من باید توضیح بدهم .
رئیس- خیلی خوب توضیحتان را بدهید فقط مختصر بگوئید که دیگر بحثی پیش نیاید .
سلامتیان – عرض کنم بحضورتان بنده در جلسه گذشته گفته بودم که وزارت کشور رأساً خودش را جانشین همایونی بکند وبنابراین بعنوان مقام همایونی تصمیم بگیرد که آن مربوط به تبصره 2 قانون محاسبات عمومی بود . من راجع به اصطلاح ‹‹همایونی ›› حرفی نزده بودم .
رئیس- 180 نفر در جلسه حاضرند .کسانیکه بایک فوریتی لایحه طرح شده موافق هستند قیامبفرمایند (اکثر برخاستند )تصویب شد .آقای اسلامی لایحه یک فوریتی بعدی را خودتان قرائت بفرمائید .
اسلامی – لایحه الحاق یک تبصره به قانون راجع به حل و فصل اختلافات مالی و حقوقی دولت جمهوری اسلامی ایران با آمریکا .
مادة واحده – تبصره ذیل قانون راجع به حل و فصل اختلافات مالی و حقوقی دولت جمهوری اسلامی ایران با دولت آمریکا مصوب 24/10/59 به تبصرة 1 تغییر و تبصرة زیر بعنوان تبصرة 2 به قانون مزبور الحاق میگردد .
تبصرة2- اجازه حل و فصل اختلافات مذکور در این قانون شامل کلیة دعاوی بین هر یک از دو دولت بااتباع دولت دیگر ویا ادعاهای ابتاع هر یک از دو دولت با دولت دیگر هر گونه ادعای متقابل دو دولت نیر میباشد و چنانچه اختلافات فوق الذکر باصلح دعاوی از طریق انجام مذاکرات فیمابین فیصله نباید ،وسیله ارجاع به داوری مرضی الطرفین حل و فصل خواهد شد .
رئیس- دلیل فوریت خود را گوئید .
اسلامی- مسأله ای که فوریت اینرا در بردارد اینست که .
دکتر سامی – چند فوریت است .
اسلامی- به قید یک فوریت ،مسأله اینست که براساس اطلاعاتی که به دفتر هماهنگی و اجرای بیانیه الجزایر رسیده است بیش از آن مقدار که اختلافات بین دو دولت باشد .بین دولت ایران به ویژه با شرکتهای آمریکائی است و بنابراین اصل عمده مسأله در این قسمت متمرکز شده بویژه اینکه د رخود بیانیه از تاریخی که برای آن تعیین شده حدود 6 ماه است که حدود 3ماه از آن دارد میگذرد وتا روشن شدن تکالیف مربوط به این لایحه ممکن است که ما آن فرصت لازم رااز دست بدهیم .وبا توجه به مادة 17 بیانیه آنوقت متضمن پرداخت خسارات خواهد بود .خسارت حاصله از عدم اجرای این بیانیه ویا قرار داد حل و فصل ادعاها میتواند از سوی طرف ذیفنع در دادگاههای هر کشوری مطابق قوانین آن کشور به مورد اجرا گذارده شود .
معین فر- شامل آن قسمتی هم که تصویب کردیم که در دادگاههای ایران باید بررسی بشود .میشود .
رئیس- فوریت مورد بحث است شما توضیح اضافی ندهید .از آقایانی که مخالف هستند یک مخالف صحبت کند .
منشی- آقای دکتر هادی موافقید یا مخالف؟
دکتر هادی – یک فوریت یا دو فوریت ؟
منشی-یک فوریت است .
دکتر هادی- من خیال کردم دو فوریتی است .
منشی- آقای محلاتی موافقید یا مخالف؟
غضنفر پور- آقای سلامتیان قبلا اسم نوشتند .
منشی- خیر، ایشان قبلا گفتند .من از این بالا می بینم و تشخیصش با من است .
محلاتی- مخالفم .
منشی- آقای محلاتی بفرمائید .
رئیس- آقای محلاتی فوریت مطرح است .
محلاتی- بسم الله الرحمن الرحیم .من علت مخالفتم این است که این طوری که برادرمان آقای اسلامی مطرح کردند. بنظر می رسد که یک قسمت از آن مواردی که در خود تصویب مجلس هست که اصلا حق این را ندارد که طرح دعوا بکند .در این موارد هم شامل میشود بنابراین ما یک مسأله ای را که اصلا دولت آمریکا حق طرح دعوا در آنجا ندارد وما در مجلس تصویب کردیم حالا چطور دو مرتبه بیاوریم و اجازه بدهیم براینکه طرح دعوا بشود در دادگاه مرضی الطرفین آن هم با فوریت (رئیس- فوریت لایحه مطرح است ) همین را عرض می کنم . میگویم اصلا از اول دولت باید بگوید که اصلا طرح دعوا نمیشود نه اینکه آنها هم ارجاع به این دادگاه بشود . مسأله فوریت و غیر فوریت مطرح نیست .من اصلا با آوردن این در مجلس مخالفم برای اینکه مخالف با آن تصویبی است که بعد از مدتها مطالعه ما تصویب کردیم .مگر توضیحات لازم بدهند که ما اطلاع نداشته باشیم وخوب به کمیسیون میرود و بررسی می شود .
رئیس- موافق فوریت را اعلام کنید .
منشی- نفر بعدی آقای سلامتیان هستند که مخالف هستند .موافق آقای معادیخواه .
رئیس- مثل اینکه آقای هادی قبل از ایشان بوده اند .
منشی- آقای هادی شما موافق هستید یا مخالف؟
هادی- مخالفم .
منشی- آقای معادیخواه بفرمایید .
معادیخواه- بسم الله الرحمن الرحیم .یک دعواهایی هست که آمریکا حق دارد مطرح بکنند ومطرح میشود و دعواهایی هم هست که حق مطرح کردن ندارد کلیه دعواهایی که مربوط به گروگانگیری بود بعد از این که جاسوسخانه تصرف شد یک سری دعواهایی در آن رابطه مطرح شد .خوب،در آن چیزی که مجلس تصویب کرد که نمیدانم اسمش را چه بگذارم .در آن مصوبه مجلس ، چون نه طرح بود ،نه لایحه .
سلامتیان – به امضای رئیس جمهور نرسیده است .آن قانون نیست .
رئیس- قانون نیست .بیانیه است .
سلامتیان ایشان سه چهار بار تکرار کردند قانون
معادیخواه- اجازه بفرمایید ما در فوریت داریم صحبت می کنیم ممکن است در همین نقص هائی باشد که باید اصلاح بشود بنده هم به همین دلیل گفتم نمیدانم چی بگویم چون همه کسانیکه اعتراض می کنند معمولا فراموش کردند که این نه طرح بوده نه لایحه و آن اشکالاتی که به طرح و لایحه می شود وارد کرد باین مصوبه نمی شود وارد کرد حالا آن بحث دیگری است که جای خودش باید مطرح بشود .بهر حال فوریت دارد که این کار،یعنی گروهی که دارند این کار را انجام میدهند و وقتشان هم کم است تکلیفشان را بفهمند .البته آن چیزی که مجلس تصویب کرده باید پیاده بشود یک جایی است که دعوایی.
رئیس- این را د رماهیت بحث می گوئیم .فعلا فوریت مطرح است .
معادیخواه- مخالف که صحبت کرد یک مقداری وارد بحث در ماهیتش شد بنابراین در همان حد باید جواب داده بشود .شما تبعیض قابلنشوید .عرض می کنم خدمتتان که شما برای خاطر اینکه نگویند که طرفدار اکثریت هستید معمولا به ما ظلم می کنید (رئیس – خیر) ایشان بحثهایی کرد که باید جواب داده بشود .ایشان گفتند که ما گفتیم که ‹‹هیچ دعوایی نباید اقامه بشود ›› خیر، ما چنین چیزی نگفتیم بعضی دعواها بود که به طور طبیعی مطرح می شد که بعضی از اینها از ناحیه دولت آمریکا نیست . از ناحیه شرکتها وامثال اینهاست .در آن چهار چوب مصوبه مجلس باید این اصلاح بشود تا این دعواهایی که مطرح است ومربوط به دولت آمریکا نیست هم مورد رسیدگی قرار بگیرد واین فوریت داشتنش خیلی مشخص است چون وقت در شرف تمام شدن است .
محلاتی- آقای هاشمی ! لطفا بفرمائید که توضیح بدهند من فکر می کنم که اکثر نمایندگان نمیخواهند رأی بدهند (زنگ رئیس )
رئیس- فوریت این لایحه مطرح است ،بعد اگر فوریت تصویب شد .لایحه مجدداً به اینجا میاید .تابلو 183 نفر را نشان میدهد .
خانم طالقانی – آقای هاشمی اخطار آئین نامه ای دارم .
رئیس- آقایانیکه با فوریت لایحه موافقند قیام بفرمایند .
دکتر سامی – آقای هاشمی اخطار آئین نامه ای دارم .
رئیس- اخطار؟(سامی – بله ) بفرمایید ماده اخطارتان چیست ؟
دکتر سامی – مادة 111 آئین نامه داخلی – توجه بفرمایید جناب آقای هاشمی در مورد خود جنابعالی است .
رئیس- پس بفرمایید اخطار آئین نامه ای نه قانونی .
دکتر سامی – اخطار آئین نامه ای عرض کردم،مادة 111 آئین نامه صراحت دارد که ‹‹فوریت لوایح و طرحها باید مستند به دلایل قطعی برای لزوم سرعت تصویب باشد ››. اشکالی که الان مطرح است این است که کسی نمی فهمد که این دلایل قطعی چیست ؟
فواد کریمی – شما نمی فهمید .
دکتر سامی – آقای هاشمی ایشان اهانت می کنند اگر اجازه بدهید که در مجلس این طور باشد باید هر کسی این اهانت را به یکی دیگر بکند . نفهم تویی (اشاره به فواد کریمی ) نفهم تویی که نمی فهمی .
کیاوش- آقای هاشمی ! به طرز اداره جلسه اعتراض دارم .
رئیس- آقای سامی خیلی بد عمل کردید توی میکروفون آنجور داد زدن آن هم دکتر روان پزشک که باید …
سامی – شما اجازه میدهید که ایشان اهانت بکنند ….
رئیس- دلایل قطعی را ایشان گفت .اگر از نظر مجلس قطعی بود مجلس رأی میدهد اگر نبود رأی نمیدهد.
دکتر اسمی – ایشان نباید اهانت بکنند .
رئیس- یک آقائی اگر به شما اعتراض کرد شما نباید آنطور توی میکروفون که همه مردم میفهمند تعبیر ناشایستی بگویید که ..
دکتر سامی – من دارم به شما می گویم که اجازه ندهید اهانت بکنند . چرا اهانت می کنند .ایشان همیشه اهانت می کنند .
رئیس- آخر میکروفون دست شما است .برادر من ، حرف ایشان را چند نفر شنیده است ولی شما با چند میلیون آدم طرف هستید .
کیاوش – آقای سامی وقتی من پائین بودم شما یکبار دیگر اهانت کردید .
رئیس- آقای سامی ادامه بدهید .
دکتر سامی – مادة 111 آئین نامه داخلی صراحت دارد .
رئیس- خوب، جواب این را که من دادم قطعیش را اگر مجلس تشخیص داد رأی میدهد واگر نداد، نمیدهد. آقایان دلیلشان را گفتند .
دکتر سامی – اصل قضیه این است که شما باید اخطار را بپذیرید .
رئیس- خوب، من که پذیرفته ام .
دکتر سامی – اگر قطعیت نداشته باشد اصلا مطرح نمی شود .
رئیس- من پذیرفته ام که این فوریت دارد وخودم هم رأی میدهم آقایان هم اگر مایل بودند رأی میدهند .
دکتر سامی – خیلی خوب،اخطار من که درست است .من اخطار میکنم که این کار غلط است . حالا شما تصویب کنید .
رئیس- این که نشد که شما اینجور اخطار بفرمایید .اخطار قانونی یعنی بحث را قطع کنید وقت مجلس را بگیرید نظر خودتان را بگویید این که نشد .
دکتر سامی – کدام دلیل قطعی را دادند .
رئیس- اگر دلیل قطعی نبود مجلس رأی نمیدهد ادله گفته شد .
دکتر سامی – مجلس که یک نفر نیست آقای هاشمی .
رئیس- شلوغ نکنید آقای سامی 184 نفر حاضر هستند .کسانیکه بایک فوریت این لایحه موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند ) تصویب شد . بااینکه آقای رجایی برای بودجه تشریف آورده اند ولی آقایان خسته هستند ومن یک ربع تنفس میدهم .
(جلسه در ساعت 40/10 دقیقه بعنوان تنفس تعطیل شد و مجدداً در ساعت 20/11 دقیقه به ریاست آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل گردید).
رئیس- بسم الله الرحمن الرحیم . جلسه برای ادامه مذاکرات رسمی است .جناب آقای نخست وزیر لایحه بودجه را برای طرح کردن به مجلس آورده اند . آقای رجایی بفرمائید .
7-تقدیم لایحه بودجه کل کشور بوسیله آقای نخست وزیر
رجایی- بسم الله الرحمن الرحیم . تقدیم بودجه به مجلس چون برای اولین بار در دوره قانونگذاری جمهوری اسلامی ایران صورت میگیرد با اجازه برادران وخواهران، فصل دوم قانون محاسبات عمومی را من خدمتتان میخوانم فصل دوم تهیه و تصویب بودجه ماده 26 این قانون در 27 اسفند ماه 49 تصویب شده و تغییر هم نکرده است .
‹‹مادة 26- لایحه بودجه کل کشور باید منتها تا بهمن ماه هر سال همراه با اطلاعات زیر بامضای نخست وزیر به مجلس شورای ملی (بر اساس آنکه آن موقع نوشته اند ) تقدیم شود .
1-مقدمه بودجه شامل توضیحات لازم درباره لایحه بودجه پیشنهادی و آثار و نتایج اجرای آن .
2-درآمدهای وصول شده و هزینه های انجام شده ،در سال مالی قبل.
3- پیش بینی در آمدها و برآورد هزینه های سال جاری.
4- هر نوع اطلاع دیگری که ضرور تشخیص داده شود ››.
من با اجازه شما مقدمه بودجه را خدمتتان عرض می کنم آن اطلاعات دیگری که لازم است در یک دفتر چه نسبتاً مفصلی تهیه شده که این را تقدیم خواهم کرد . به تعداد اعضاء کمیسیون بودجه مجلس تکثیر شده که به کمیسیون بودجه خواهیم فرستاد طبیعی است که نمایندگان محترم قبل از آوردن به مجلس مجدداً میتوانند مراجعه کنند اگر اطلاعاتی بخواهند بدهند، در اینجا به آن شکل مقدور نیست که همه اطلاعات داده بشود .
یکی از نمایندگان – آقای هاشمی برای هر کمیسیون هم یک عدد بفرستند
رئیس- این کار را خود مجلس می کند .من با آقایان صحبت می کنم . ترتیبی داده می شود که لایحه بودجه به شکلی برای مطالعه در اختیار آقایان باشد
یکی از نمایندگان – به هر نماینده ای بدهند خیلی بهتر است .
رئیس- بهر حال این کار مجلس است ، بفرمایید آقای رجایی . آقای قیصر گویند که من با آقای خیر صحبت کردم و بنا شده که آنها هر مقدار کتابچه در اختیار دارند شاید باندازه نمایندگان واگر نبود به یک شکلی که همه بتوانیم استفاده بکنیم بفرستند ببینیم حالا امکاناتشان چیست .
رجایی- بسم الله الرحمن الرحیم .ریاست محترم، نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی ، برادران وخواهران ! پس از دورود و احترام بروان پاک شهدای عزیز اسلام، محترماً لایحه اولین بودجه تنظیمی نخست دولت جمهوری اسلامی ایران را جهت بررسی ، تصویب تقدیم میدارد . دولت جمهوری اسلامی ایران مفتخر است بودجه سال جاری را در شرایطی تنظیم کرده است که نه تنها فداکاریها و ایثارهای این ملت مسلمان و شهید پرور را در دوران انقلاب پشت سردارد بلکه تجربه مبارزه با ابرقدرت آمریکا و افشای ماهیت خیانتکارانه شیطان بزرگ و همچنین دلاوریهای امت رزمنده اسلام را د رجبهه های غرب و جنوب شاهد بوده است .دولت از اولین روز تشکیل آن درگیر جنگی تحمیلی بوده است فقط با اتکال به قدرت الهی وهمکاریها واز خود گذشتگی های ملت مسلمان ایران توانسته است خدمات و وظایف خود را انجام دهد . مشکلات اقتصادی و سیاسی موجود در کشور که این دولت خود را ملزم به حل آن میداند پدیده ای جدید و مختص به این دولت نبوده است ،میراث 2500 سال حکومت دیکتاتوری سلطنتی بطور اعم و 58 سال دیکتاتوری استعماری بطور اخص میباشد .جمهوری اسلامی ایران از بدو تولد خود را اجباراً با میراثهای ننگین در جهت آزاد شدن از یوغ وابستگی برداشته است . نگاهی به شرایط اقتصادی سیاسی کشور در زمان سقوط شاه معدوم ومقایسه آن با شرایط موجود این ادعا را محقق میسازد که حداقل جهت و روند گذشته عوض شده و گامهای مثبتی به سوی خودکفائی اقتصادی برداشته و بالاخره شعار ملت استقلال سیاسی و آزادی از یوغ استعمارگران و برقراری جمهوری اسلامی را که شعار ملت انقلابی در دوران انقلاب بوده محقق شده است . انقلاب اسلامی ایران زمانی تحقق یافت که رژیم مزدور شاه با همدستی و پشتیبانی چپاولگران آمریکائی کشاورزی این کشور را بنا بودی کشیده وبا رشد و توسعه صنعت مونتاژ کشاورزان و روستانشینان مولد این مرز بوم را به مصرف کنندگان شهری تبدیل کرده بود البته آنکه در این معامله خیانت بار سود میبرد سرمایه داران غربی وعمال داخلی وابسته بانان بود و آنکه ضرر میداد ملت مسلمان ایران بو .وابستگی شدید اقتصادی به خارج بنحو عجیبی در جامعه ما حاکم بود . نتیجه اقتصادی تک محصولی حاکم برجامعه ایران چیزی جز حاکمیت فرهنگ مصرفی و استعماری نبود و بدینسان جامعه ای که روزگاری خودکفا وحتی صادرکننده مواد غذائی وکشاورزی بود نهایتاً بصورت مصرف کننده محصولات کشاورزی ،صنعتی جوامع دیگر درآمد . در این رهگذر و رود فرهنگ مصرفی و استعماری بطرز شگفتی فراگیر شده ومیرفت که این ملت را از هویت اسلامی ،انسانی خود تهی کند درانی هنگام ملت مسلمان و انقلابی ایران حرکتی عظیم و تاریخ ساز کرد که نهایتاً منجر به سرنگونی رژیم و برقراری جمهوری اسلامی ایران گردید عملکرد گذشته دولتها قبل از 22 بهمن بخصوص در آستانه پیروزی انقلاب به بحرانهای اقتصادی مملکت افزود وبا ردیون دولت را بالا برد عملکرد دولت شریف امامی که از جهان بینی مادی او و آن رژیم نشأت گرفته بود هر چند که کمکی به بقای آن رژیم نکرد ولی مردم را به استیصال و ورشکستگی رژیم واقف تر نمود و خودشتابی بطرف پیروزی انقلاب بود لکن دولت جمهوری اسلامی ایران را با مشکلات مالی زیادی رویرو کرده ،باعثبالارفتن بی رویه بودجه جاری در جمهوری اسلامی ایران گردید همچنین فرار سرمایه داران وابسته در اواخر رژیم گذشته که جملکی به بیت المال بدهکار بودند و واگذار تأسیسات صنعتی وابسته با دیون بیش از حد از جمله میراثهای رژیم گذشته بوده است که جملگی این بدهی ها بربودجه این مردم مستضعف تحمیل شده است ذکر آماری از میزان اسکناس د رجریان در شهریور ماه 1357 و بهمن ماه 1357 نمایشگر این واقعیت است که چگونه رژیم گذشته در آخرین لحظات حیات خود همت به تخریب وضع اقتصادی این مملکت کرده بو و چگونه انقلاب اسلامی ایران دهد میزان پول سیستم از کار افتاده تحویل حکومت انقلاب اسلامی ایران دهد میزان پول در گردش در شهریور ماه 1357 مقدار 450 میلیارد ریال بود که در بهمن ماه 1357 به مقدار (894329000000)هشتصد ونودو چهار میلیارد وسیصدو بیست وهشت میلیون ریال رسیده بود این جهش عظیم در بجریان انداختن اسکناس اثرات تورمی و تخریبی عجیبی در جامعه بعد از انقلاب گذاشت بجای مانده است و برگرده دولتهای جمهوری اسلامی ایران از ابتدای تأسیس تا بحال سنگینی کرده است عبارتند از فرهنگ مصرفی،تعهدات مالی سنگین دولتی و صنایع مونتاژ وابسته که از نظر فنی ومواد اولیه بیش از 50 درصد به خارج وابسته اند واز نظر مالی بیش از سرمایه آن تأسیسات به بانکهای داخلی وخارجی مقروشند .در میان سرمایه گذاریها تأسیسات مضری چون پروژه های راکتور اتمی که کلا مضر بحال این جامعه بوده ولغو قرار دادهای آنها بارمالی سنگین بربودجه کشور ودیوان دولتهای تحمیل کرده است که قابل ذکر میباشد .به هر حال با تأییدات خداوند متعال و همت واراده ملت قهرمان ایران و رهبری امام جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد ولی این بنای معظم در شرایطی ریخته شد که بگفته خود امام،شاه مملکت را ویران و قبرستانهای مارا آباد کرده بود ملت ایران یا باری از مشکلات ولی اراده آهنین جمهوری اسلامی را بنیاد نهاده وروز بروز به پیروزی بیشتری نائل آمد. در این رهگذر متأسفانه عملکرد عمال رژیم گذشته وگروهکهای سیاسی وابسته به غرب و شرق مرتب دولت را وادار میکرد که مقداری از توجه وابتکار خود را بر خنثی کردن این توطئه ها بکار بندد که خود باعث وارد آمدن خسارات زیاد به مؤسسات صنعتی وکشاورزی شده واز سرعت حرکت به اعتصابات در مؤسسات تولیدی وکمکاری در ادارات در اوایل پیروزی انقلاب که هدفش جز کاهش تولید و ایجاد یأس و نا امیدی در مردم نداشت باعث شد که دردو سال گذشته اکثر شرکتهای صنعتی ضرر داده و اجرای پروژه های عمرانی به کندی جلو رفته و بدهی دولت به بانک مرکزی هر سال افزایش یافته است ارقام بدهی دولت به بانک مرکزی این واقعیت تلخ را مبرهن میسازد که فعالیتهای دولت جمهوری اسلامی در زمینه اقتصادی چشمگیر نبوده بلکه هنوز با مشکلات عدیده مالی روبرو است بدهی دولت در 22 بهمن ماه 1357 به بانک مرکزی یکهزار میلیارد و پنجاه و دو میلیون ریال بوده است که د رشهریور59 به رقم تقریباً یکهزار و هشتصد و پنجاه و نه میلیارد یال رسیده است ( این در ایتدای تشکیل دولت ما است ) ودر پایان سال 1359 به دو هزار میلیارد و ششصد و سی و هفت میلیون ریال رسیده است افزایش بدهی دولت که قسمتی از آن به عنوان میراث(تقاضا میکنم به این عددهائی که به بدهی دولت به بانک مرکزی ذکر کردم توجه کنید چون در بودجه امسال پیش بینی هیچگونه وامی از بانک مرکزی نشده است که امیدواریم موفق بشویم این رویه را ادامه بدهیم ) افزایش بدهی دولت که قسمتی از آن در اثر زیان دهیسازمانهای وابسته ،وامانده از وابستگان رژیم به بودجه دولت تحمیل شده است مسلماً قابل قبول نبوده و دولت با کوشش تمام سعی در بالا بردن بهره دهی کارخانه ها وسازمان دهی صحیح آنها بنحوی که سود ده شوند دارد . دولت تحمل این زیانها را که تنها در مورد کارخانه های صنعتی در سال 58 حدود یکصدو شصت میلیارد ریال زیان بوده است .را نداشته وبه حول الهی با برنامه های سازنده در آینده ای نزدیک این جهت را عوض خواهد کرد البته تذکر این نکته لازم است که این عمل زمان لازم داشته وبا برنامه مشخص و مدیریت صحیح وبا جو سیاسی مناسب میتوان به این هدف رسید .
بهبود وضع اقتصادی وحرکت به سوی تأمین رفاه اجتماعی در سایه شرایط سیاسی مناسب و آرام انجام پذیر است این دولت که از بدو کارخود بنا خواسته در یک جنگ تحمیلی و خانمانسوز درگیر شده است نهایت کوشش خود را کرده است که شرایط و زمینه های بحرانی اقتصادی سیاسی را با سرعت هر چه بیشتر از بین برده جامعه را آماده حرکت به سوی تولید بیشتر وخودکفائی اقتصادی نماید .نمایندگان وملت عزیز ایران اطلاع دارند که یک روز پس از تشکیل کبینه اولین دولت جمهوری اسلامی ایران رژیم صدام کافر به میهن ماحمله برده واز زمین و هوا بخاک جمهوری اسلامی ایران تجاوز نمود . در اینجا لازم است مختصری در مورد شرایط اقتصادی سیاسی وضع بودجه درآمد حاصل از نفت ،بدهی دولت به بانک در آن هنگام صحبت شود .
شرایط اقتصادی دولت در آخر شهریور ماه 1359 به دلیلی که گگذشت از یک دوره فترت سه ماهه و عدم حضور دولت در صحنه سیاسی مملکت وضع جالبی را نداشت بطوریکه صدور نفت که مهمترین منبع تأمین بودجه سال 59 بود بر طبق پیش بینی 60 درصد بودجه آن سال از منبع نفت تأمین میشد به مقدار 000/200 بشکه در شهریور ماه 1359 کاهش یافته بود واین مقدار که حداقل میزان صدور نفت در سال گذشته است حدود یک هشتم مقدار پیش بینی شده بوده است ، خود عامل مهمی در کاهش درآمد و مدیون شدن دولت به بانک مرکزی میباشد .از طرف دیگر طبق پیش بینی وزارت کشاورزی دولت میبایستی یک میلیون و دویست هزارتن گندم از منابع داخلی تهیه کند که بدلیل مختلف نتوانسته بود بیش از سی درصد آن یعنی چهارصد هزارتن ار تأمین نماید .به لحاظ دامپروری مقدار علوفه مورد نیاز که میبایستی از منابع خارجی تأمین شود کاملا سفارش داده نشده بود که همین امر متأسفانه پس از وقوع جنگ مشکلات عدیده ای برای دامداران و دامپروری کشور بوجود آورد . در مورد صنایع وضع بهتر از کشاورزی و دامپروری نبود بلکه صنایع کشور بدلیل عدم مدیریت صحیح فاقد مواد اولیه مورد نیاز بوده است وقادر به برنامه ریزی ورشد نبود وبجز ضرردهی اثر وجودی دیگری بر آنها مترتب نبود .
بانگاهی به بودجه هزینه شده در پایان شهریور 1359 میزان کسری درآمدها نسبت به پرداختها مبلغ دویست و هشتاد و پنج میلیارد ریال و بدهی دولت به بانک مرکزی تقریباً دو هزار میلیارد و دویست و پنجاه و سه میلیون ریال و ذخیره ارزی دولت بدون در نظر گرفتن وامهای خارجی مبلغ 66/7 میلیارددلار بوده است .
از نظر سیاسی واقف هستید که کابینه بطور کامل تکمیل نشده ومهمترین مهره های کلیدی کابینه بدلایل سیاسی موجود انتخاب نشده بودند .مزید براین شرایط هیچگونه برنامه میان مدت و بلند مدن مطرح نشده بود واین دولت محروم از بهره گیری از برنامه های گذشته با برنامه پیشنهادی خود که به مجلس عرضه شد شروع بکار کرد .
البته حمله ناجوانمردانه صدام به انقلاب اسلامی ایرن این دولت را بر آن داشت که با کمال قدرت در رفع عوارض ناشی از این جنگ برآمده ومتأسفانه کمتر توقیف تعقیب و اصلاح ورشد برنامه پیشنهادی خود را داشته باشد .
جنگ باعث شد که صدور نفت برای مدتی ولو کوتاه قطع شود ونهایتاً میزان ارز دریافتی دولت از 1754 میلیارد ریال به 889 میلیارد ریال کاهش یابد مزید بر این علت به علت انسداد بنادر و عدم صدور و ورود کالا به میزان قابل توجهی دریافت مالیاتها کاهش یافته است واز طرفی هزینه های مملکتی به دلیل درگیری در جنگ افزایش یافت و تنها برای رفع نیازهای آنی سپاه،ژاندارمری ، ارتش و بنیاد جنگ زدگان دولت مجبور شد تا مبلغ 139 میلیارد ریال اعتبار در اختیار این ارگان ها قرار بدهد .
لازم به تذکر است که بدلیل از کار افتادن پالایشگاه ها مانند آبادان و تبریز وکمبود مواد سوختی ،دولت مجبور شد تا اقدام به ورود مواد سوختی نماید که متأسفانه پس از اتمام جنگ و قبل از پایان بازسازی پالایشگاه های مزبور اجباراً این عمل ادامه خواهد یافت .
ملاحظه میفرمائید که باری از مسوولیت و تعهد و افزایش مخارج ودر عین حال کاهش در آمد و امکانات در پیش رواست ناچار دولت با تمهیداتی وسیع و البته با همکاری و ایثار مردم فداکار ایران توانست ،قدم های مؤثری در کاهش این بحران ها بردارد .
ابتدا با همکاری برادران در ستاد بسیج اقتصادی تنگناهای موجود در بنادر و دروازه های ورودی وخروجی مملکت را از جلوی پا برداشته بطوری که دولت موفق شد تا متوسط ورود کالا را در اسفند ماه 59 به روزانه 60 هزار تن برساند که البته مقایسه این رقم با مقدار 30 هزار تن در روز که قبلا وارد میشد اهمیت اقدامات همکاران را در دولت برملا میسازد .
دولت از بدو شروع به کار ضمن تلاش برای کاهش بار جنگ هدف اصلی خود را که از بین بردن اختلافات طبقاتی و اجرای توزیع عادلانه امکانات بوده از یاد نبرده است وبا طرح و اجرای سهمیه بندی کالاهای ضروری مانند قند و شکر و هم چنین دو نرخه کردن بعضی از کالاها مانند بنزین توفیقاتی در این زمینه بدست آورده است . دولت در نظر دارد در آینده این برنامه مفید ومردمی را کما کان ادامه و گسترده بدهد .
از این ها گذشته دولت با اتخاذ سیاست صرفه جویی توانست تا حد 10% در بودجه جاری خود صرفه جوئی کرده واز بالا رفتن کسری بودجه جلوگیری به عمل آورد .
این صرفه جویی در بودجه جاری است که دوستانی که با مسائل بودجه جاری در وزارتخانه ها سروکار دارند توجه خواهند کرد که در مدت 6 ماه این ده درصد صرفه جویی نسبتاً کار مهم و جالبی بوده است که بنظر من همین اقدام به اینکار برای جمهوری اسلامی ایران موافقت است که من از همه کسانی که در این زمینه همکاری کرده اند .همین جا تشکر میکنم .
در موردواردات دولت با نظارت و دقت درصدور اجازه ورود کالا توانست به میزان قابل توجهی خروج ارز و ورود کالاهای مصرفی و غیر مفید را گرفته بطوری که آمار مرکز ثبت سفارشات نشان میدهد ورود سفارشات در 8 ماه اول سال 1359 حدود ماهی 96/1 میلیارد دلار بوده است در حالیکه در ماه های نهم و دهم این رقم به 450 میلیون دلار در ماه کاهش یافته ،بر این تمهیدات که در جهت صرفه جوئی انجام شده است (که البته صرف وجوئی ارزی بخصوص) اقدامات دولت مربوط به حذف بسیاری از موارد و اصل محدودیت مسافرت به خارج از قبیل جلوگیری از خروج ارز حقوق بازنشستگان که ما متجاوز از هزار نفر بازنشسته مقیم در خارج از کشور داشتیم که در ابتدا که من شروع بکار کردم دیدم که حقوق این ها را به قیمت ارز دولتی می پردازند من به هیچ وجه کاری به این که این ها در بیرون چکار می کنند وچه برنامه هائی را پیاده می کنند ندارم فقط معتقد هستم که هر کس در این کشور از سهم مساوی از بیت المال باید بهره مند بشود .بنابراین اگر میخواهد در خارج از کشور زندگی میکند یعنی اگر کسی الان احتیاج به دو دلار داشت وبه بانک مراجعه کرد هر محدودیتی که برای او بود بازنشسته ای هم که در خارج از کشور زندگی میکند باید همان محدودیت برای او هم باشد (من در ابتدا دیدم که حقوق این ها را با ارز به قیمت دولتی میفرستند و جلویش را گرفتم و حالا آن ها هم موظف هستند مثل یک ایرانی که درداخل بفرستد همان طور که بقیه میفرستند او هم بفرستد فکر میکنم بیش از یک میلیون دلار در ماه باشد چون تعدادش را نمیدانم معذرت میخواهم حتی در آن عددی هم که گفتم باز هم این تقریب رادر آن اصرار دارم .
نهایتاً ذکر این نکته لازم است که بدلیل جنگ در چهار استان ومشکلات ناشی از آن در پشت جبهه دولت متأسفانه نتوانسته است کلیه بودجه های عمرانی را جذب کرده و نهایتاً 40 درصد از بودجه های عمرانی جذب نشده است کلیه شرایط و امکانات و تمهیدات بالا باعث شد که دولت با کسر بودجه ای معادل 877 میلیارد ریال (این مربوط به سال گذشته است یعنی سال 59) که 689 میلیارد آن توسط استقراض از بانک تأمین شد سال 1359 را بپایان رسانده وبودجه سال 1360 را با بهره گیری از این تجارب و امید به همکاری بیشتر مردم تنظیم نماید این بودجه که پس از تنظیم توسط سازمان برنامه وبودجه در هیأت دولت طرح و بیش از صد ساعت بحث و بررسی شد با توجه به تنگناهای موجود تنظیم شده است و دولت معتقد است که با تصویب و اجرای آن میتوان بسیاری از مشکلات مملکت را پاسخ گفت در تصویب این لایحه هیأت دولت به پروژه های عمرانی اشتغال زا و مولد اولویت داده ودر تصویب بودجه دستگاه های اجرائی تنها اتمام پروژه های نیمه تمام دستگاه ها مد نظر نبوده بلکه با توجه به کارآئی پروژه مزبور پس از اتمام تصویب ویا رد شده است تجربه هیأت دولت در جلسات بحث و بررسی برنامه وبودجه دستگاه های دولتی این واقعیت تلخ را برای هیأت دولت روشن نمود که هیچگونه برنامه مشخصی که نتیجه کوشش و برنامه ریزی برادران مسلمان و انقلابی هیأت دولت باشد هنوز بطور منسجم و روشن مطرح نشده است و اکثر برنامه های دستگاه های دولت ادامه برنامه پنجم رژیم گذشته منهای برنامه های تخریبی و مضر می باشد ملاحظه میفرمائید که آن چه به عنوان برنامه دولت در دو سال گذشته و سال آینده اجرا خواهد شد قسمت هائی از برنامه پنجم رژیم به علاوه اضافاتی است که براسا ضرورت توسط برادران ما برنامه ریزی شده است بدین جهت هیأت هم قسم شده اند که علیرغم مشغله زیاد ودرگیری های روزمره مقداری از ساعت خود را جهت این مهم اختصاص داده و با همکاری صاحب نظران و علاقمندان برنامه های در خور جمهوری اسلامی ایران را تنظیم نمایند برادران وخواهرانی که به این طرح های غول از قبیل شهرک سازی ها و یا کارخانه های بزرگی که کمتر قابل استفاده هستند توجه کنند می بینند که آن چنان موجی هست که کمتر میشود در مقابل آن مقاومت کرد مردم ما کارهائی که مثلا 80 درصد وبا 90 درصدش تمام شده می بینند دیگر در آن جا طاقت این که بگویند اینکار اگر برای مملکت مفید نیست ویا الان اگر مناسب نیست حتی این ده درصدش را هم ادامه بدهیم این را متوقف بگذاریم ندارند این اصرار باعث شده است که از ابتدای انقلاب تا الان تقریباً قسمت عمده تلاش ها صرف ادامه کارها بشودودر حقیقت ما مجری برنامه پنجم هستیم به علت این فشاری که طرح های گذشته داشته است امیدواریم که امسال با پیشنهادهائی که در بودجه کرده ایم دست دولت باز باشد وسازمان برنامه فرصت کند یک مقداری روی برنامه همانطوری که عرض کردم کار کنیم ان شا ءالله به یاری همه هم میهنانمان بهر حال علیرغم این کمبود دولت مفتخر است که دو برنامه مشخص زیر را که در جهت تشویق مردم روستا به تولید بیشتر و تشویق مردم به روستانشینی است به شرح زیر اعلام نماید :
الف- برنامه تأسیس مراکز خدمات روستایی که بتواند نیازهای عمرانی بهداشتی ،فرهنگی ،رفاهی فنی و ترویجی روستائیان را بر آورده وبا ارائه تسهیلات خدمات اجتماعی و اقتصادی و ارتباطی بتواند جذبه زندگی در روستا را بالا برده به عمران روستا و تولید روستایی کمک نماید تا روستاهای ایران بتوانند به جای احتایج به شهرها مراکز تولید شده وخود کفا در جهت بالا رفتن تولید کشاورزی نقش مهم تری داشته باشند این مراکز خدمات روستایی یک چیزی است که سال های سال مطرح بوده ومتأسفانه در این دو سال هم فرصت اقدام روی آن نشده است وما امیدواریم که ان شا ءالله امسال بتوانیم این مراکز را بوجود بیاوریم که اگر افتخاری نصیب ملت ما بشود در اجرای این طرح است .
ب- اختصاص اعتباری جهت پرداخت مبلغ 3000 ریال در ماه به سالمندان نیازمند روستایی بصورت خدمات جنسی یا نقدری این برنامه که خود جزئی از برنامه بالا بردن جذبه روستانشینی است بیمه روستائیان به حساب آمده و جزئی از برنامه ای است که در آن سعی میشود از محرومیت های روستائیان عزیز کاسته وامکانات رفاهی شهری رادر اقصی روستاهای ایران گسترش دهد در اینجا لازم میدانم تذکر بدهم که علاوه بردر نظر گرفتن بیمه جهت سالمندان نیازمند روستایی دولت نرخ خرید کالاهای غذایی مانند گندم ،برنج،پنبه ،سویا،آفتابگردان را بالا برده تا ضمن حمایت وکمک به روستائیان مولد بتواند تولید در روستاها را بالا برده وهر چه زودتر خود کفائی کشاورزان را به تحقق برساند .
بقیه برنامه های دستگاه های اجرائی با توجه به رشد تولید کشاورزی و صنعتی ایجاد اشتغال و حرکت به سوی خودکفائی تصویب وبودجه لازم برحسب برنامه مذکور اختصاص داده شده است .در این رابطه با برنامه های گسترده ای که وزارت کشاورزی جهت توزیع بذور اصلاح شده وسم پاشی بموقع و تأمین ماشین آلات لازم با شرایط سهم در نظر گرفته است پیش بینی میشود که گندم تولیدی سال 1360 بیاری خدا بمقدار 5/5 الی 6 میلیون تن وجوی تولیدی به یک میلیون و سیصدهزار تن و برنج تولیدی به یک میلیون و چهارصد هزار تن و چغندر قند حداقل چهار میلیون تن و دانه های روغن،سویاوآفتابگردان 110 هزار تن و نباتات علوفه ای 420 هزار تن وحبوبات 230 هزار تن تولید شود در این رابطه جمعاً بیش از 8 میلیون و 719 هزار هکتار زمین زیر کشت خواهد رفت این عددها که عرض شد با همان اطلاعاتی است که در کشور وجود دارد ما در این مدت فرصت آمارگیری و تحقیق بیشتر از آن که بوده نداشتیم و طبیعی است که مسائلی به اصطلاح جوی همدر کشور ما روی کشاورزی نقش عمده ای دارد از بنیاد مستضعفان در جلسه ای که با حضور برادران نماینده امام در بنیاد داشتیم مسؤول کشاورزی بنیاد گزارش میداد که در همین برف اخیر در حومه تهران حدود 100 میلیون تومان فقط به کشاورزی بنیاد زیان وارد شده است . پس اگر احیاناً با مسألة آب یا مسائل دیگری روبرو نشویم وخدا این مقدار روزی را برای ما تعیین کرده باشد این عددها که عرض کردم تأمین میشود والا خدا اگر این راه را ببندد حتماً راه دیگری که در همت همه ما نهفته است باز خواهد کرد این توضیح را بخصوص از این جهت عرض کردم که در بعضی از نقاط کشور ما گاهی سیل و تگرگ اتفاق می افتد که برادران روستایی ما را نگران میکند از همین جا عرض کنم که دولت با کمال صفا و در نهایت توان هرگز حاضر نمیشود که این خانواده های عزیز که احیاناً سیل زراعتشان را از بین میبرد ویا آفات دیگر می آید که از حد پیش بینی خارج است دولت به کمک سایر هم میهنان زندگی آنان را در حد توان تأمین میکند ودر جمهوری اسلامی آن روابط اسلامی بین شهرها وجود دارد ،خط کشی ،خط کشی طاغوتی است ما آن ها را عمل نمی کنیم اگر در یک نقطه کشور مایک چیزی بدست بیاید ان شا ء الله برای همه مردم است و نگرانی نخواهد بود .
از برنامه های تولیدی و مفید دیگر این وزارتخانه طرح استفاده از شیلات جنوب و تأمین پروتئین مورد نیاز کشور از بنادر جنوب است از عجایب اینکه مادر جنوب کشور منبع عظیم پروتئین داریم و تقریباً تا حالا هیچ کاری روی آن نشده است شرایط جغرافیائی هم یک کمی مشکل است ولی دولت امیدوار است که
امسال در این زمینه تلاش کند واز همه هم میهنان استمداد میکند که هر چه در توان دارند در این زمینه ارائه کنند منبع بسیار جالبی است از کشورهای دیگر به آن جا می آیند ماهی می گیرند تبدیل می کنند و تبدیل شده اش را به ما میفروشند وما هم چنان به آن جا نظاره می کنیم واز بی گوشتی جلو قصابی ها صف می کشیم امیدوارم که خدا به ملت ما که در حقیقت دولت هستند این توفیق را بدهد که این منبع عظیم را د راختیار مردم قرار بدهد وشما نمایندگان محترم هم بخصوص برادرانی که از آن منطقه هستند هر چه اطلاعات دارند وهر چه امکانات فکر میکنند دولت را یاری کنند.
این برنامه که با توجه به بهره گیری از هزار و هفتصد کیلومتر مرز آبی جنوب کشور طرح ریزی شده است قادر است بطور بی سابقه ای نیاز مواد پروتئین وپودر ماهی را که جهت خوراک دام مصرف دارد تأمین نماید وزارت نفت با توجه به لزوم طرح برنامه های اشتغال زا در جهت حرکت بسوی بی نیازی به منابع خارجی برنامه ای جهت گسترش پروژه گاز رسانی طرح کرده است که با اجرای آن بیش از صد هزار انشعاب جدید داده خواهد شد. ان شا ء الله اگر خدا توفیق بدهد وما بتوانیم این را پیاده کنیم از مجموع انشعاب هائی که تا حالا داده شده است . بیشتر است وما از نظر گاز کاملا غنی هستیم بطوری که گزارش داده اند وبا اطلاعاتی که همین الان هست تا 70 سال میشود ما فقط از گاز استفاده کنیم وتوجه دارید که این از آن نعمتهائی است که مستقیماً از گاز به اصطلاح آن نقطه ای که باید روشن بشود میرسد و کاری چندان د راین وسط احتیاج ندارد برخلاف نفت که کلی رویش باید حرکات بشود تا قابل استفاده بشود .در این صورت نه تنها تعداد انبوهی از نیروهای کار اشتغال پیدا خواهند کرد بلکه با اجرای این طرح مشکلات سوخت به مقدار قابل توجهی کاهش خواهد یافت وبه کاهش ورود کالاهای سوختی نفتی کمک خواهد کرد با توجه به عملکرد شرکت ملی گاز که از ابتدای تأسیس تا به حال حدود 70 هزار انشعاب داده است با اجرای این برنامه هم شاهد تحولی عظیم در اجرای کارهای عمرانی بوده وبه مقدار قابل توجهی از نیروهای آماه کار استفاده می شود چه برای اجرای این پروژه به تکنولوژی بالا نیازمند نبوده و بیشتر از افراد آماده کار استفاده خواهد شد . در همین جا از خدای می خواهیم که به برادران رزمنده ما توفیق بدهد که همه اسرای جنگی ما را بخصوص برادرمان تندگویان را از چنگال رژیم خونریز صدام نجات بدهد تا ما ان شا ء الله این برنامه را بدست جواد تندگویان عزیر اجرا کنیم . همچنین مطالعه نهائی و اجرای ساختمان راه آهن کرمان در این برنامه ادامه کارساختمانی راه آهن بافت ،بندر عباس به طول 240 کیلومتر با سرعت بیشتر ادامه خواهد یافت . همچنین مطالعه نهائی و اجرای ساختمان راه آهن کرمان زاهدان به طول 600 کیلومتر وراه اصفهان شیراز به طول 550 کیلومتر وراه آهن گرگان به گنبد به طول 90 کیلومتر انجام خواهد گرفت جهت بهره جوئی کمتر از نفت گاز،برقیکردن راه آهن جلفا تبریز در سال جاری با سرعت دنبال شده است وبه خواست خدا در آخر سال جاری آماده بهره برداری خواهد شد اینجا این اشاره شده که ما نفت را به جای برق مصرف نکنیم برادرانی که تخصص دارند توضیح دادند که برق به مراتب گرانتر از نفت است وتا نفت تبدیل به برق بشود کلی هزینه بر می دارد امیدواریم که در آینده بتوانیم روی اینها یک تجدید نظر کلی بکنیم .
وزارت پست و تلگراف و تلفن ضمن مرمت اساسی خطوط مخابرایت هوائی روستائی اقدام به برنامه ریزی و برقراری ارتباط بین حدود 55 نقطه روستائی نموده وهمچنین از ده هزار و پنجاه و هفت مدار تلفن خودکار بین شهری بهره برداری خواهد کرد علاوه براین پروژه های دیگر شهری و بین المللی را در جهت بهبود وضع ارتباطی به انجام خواهد رساند برای بهبود وضع پست و سرعت در توزیع مرسولات در سطح شهرها این وزارتخانه برنامه استخدام یک هزار نفر را طرح و تقاضای بودجه جهت اجرای این طرح را کرده است همچنین برای بهبود وضع پست در روستاها پیشنهاد افزایش پرسنل آژانسهای پستی در روستاها از یک نفر به سه نفر را داده است که این برنامه نه تنها به بهبود وضع پست روستائی کمک کرده بلکه اشتغالی سازنده برای هم میهنان روستائی ایجاد خواهد کرد .وزارت نیرو که برای اجرای طرحهای فصل برق تقاضای 133 میلیارد ریال بودجه کرده است با توزیع برق به 2000 روستا مقدار چهارده درصد از بودجه خود را صرف تأمین برق روستائی و 27 درصد آن رادر تولید و 35 درصد آن را در بخش انتقال و 23 درصد برای توزیع ویک درصد هم برای تحقیق اختصاص داده است همچنین این وزارتخانه با اجرای 70 برنامه مختلف تأمین آب بشکه آبیاری وزه کشی آب رسانی به شهرها برنامه تولید برق آبی و ایجاد وتوسعه تأسیسات آب آشامیدنی شهرها وبرنامه ایجاد تأسیسات فاضل آب شهرها قادر خواهد بود که از طریق احداث سدها افزایش گنجایش آب پشت دریاچه سدها را به مقدار 4/3 میلیارد متر مکعب بالا برده آب را جهت مصارف کشاورزی و صنعتی ذخیره نموده همچنین 732000 هکتار زمین را آبیاری و 879000 متر مکعب آب در روز را به طول 838 کیلومتر در برنامه آب رسانی شهرها انتقال داده وبااستفاده از نیروی آب ذخیره شده د رمخازن سدها 170 مگاوات برق آبی تولید کند،برنامه تأمین آب مشروب شهرها و استانهای سیستان بلوچستان فارس ، بوشهر و تهران در دستور کار این وزارتخانه برای سال جاری خواهد بود امادر قسمت صنایع باید اذعان کرد که هنوز مقادیر زیادی از بودجه سالانه دولت صرف پرداخت ضرر سازمانهای صنعتی کشور شده بوا برنامه ای که برادران همکار در وزارت صنایع ومعادن در دست اجرا دارند تعهد داده اند که بتوانند 25 درصد از کل تأسیسات صنعتی مورد بهره برداری رااز حالت زیان دهی به حالت سود دهی تبدیل نمایند در این بودجه تقدیمی اعتبارات قابل ملاحظه ای جهت وزارت دادگستری در نظر گرفته شده است تا این دستگاه بتواند با استخدام پلیس قضائی و تشکیل دادگاههای مدنی خاص هر چه سریعتر نظام قضائی اسلامی رادر جامعه انقلابی ما جاری و ساری گرداند وبالاخره با توجه به فعالیتهای عمرانی ،فرهنگی ،بهداشتی و کشاورزی ،جهاد سازندگی و اهمیت این نهاد انقلابی برای بقاء و نگهداری انقلاب اسلامی ایران بودجه ای معادل 80 میلیارد ریال که رشدی معادل 45 درصد نسبت به بودجه تصویبی سال قبل به این سازمان دارد در نظرگرفته شده است با توجه به سابقه فداکاریها و سازندگیهای این نهاد انقلابی دولت امیدوار است تا جهاد بتواند امسال هم مانند سالهای گذشته خدمات ارزنده ای به ملت مسلمان ایران عرضه کرده جهت آبادی عمران این سرزمین قدمهای مؤثرتری بردارد .در خاتمه لازم است به اثرات جنگ تحمیلی در بالا بردن سطح بودجه اشاره شود طبق برآوردی که شده است مخارج سپاه،ارتش، ژاندارمری خرید مواد سوختی نفتی و همچنین اسکان آوارگان اعتباری معادل 550 میلیارد ریال لازم دارد .
دولت جمهوری اسلامی ایران با توجه به سابقه صرفه جوئی در شش ماه گذشته مصمم است که چهار پنجم هزینه جنگ تحمیلی در سال جاری را از صرفه جوئی در مصارف جاری و عمرانی وبا اولویت از بودجه های جاری تأمین نماید . ان شا ء الله .
دولت جمهوری اسلامی ایران با توجه به نقش حساس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در نگهداری از انقلاب و دستاوردهای آن و همچنین نقش حساس این ارگان انقلابی در جلوگیری از نفوذ دشمن متجاوز در جنگ اخیر و اعتقاد به افزایش قدرت رزمی این نهاد انقلابی علاوه بر آنچه ارتش و ژاندارمری و شهربانی انجام می دهد اعتبارات لازم ومورد نیاز این سازمان رادر بودجه پیش بینی کرده و امیدوارم مجلس شورای اسلامی با توجه به نقش حساس و سازنده سپاه چه قبل از جنگ تحمیلی وچه در حین جنگ وچه بعد از آن در دفاع ازانقلاب اسلامی ایران اعتبارات لازم را تصویبنمایند .
رئیس- چون وقت نماز است وقت را باید تمدید کنیم آقایانی که با تمدید نمیساعت وقت موافقند قیام بفرمایند (اکثربرخاستند ) تصویب شد آقای رجائی ادامه بدهید .
رجائی(نخست وزیر )- بخشی که از این ببعد عرض می کنم .عبارت است از : مقرراتی که در بودجه پیشنهاد شده است .بودجه شامل دو قسمت است : یک قسمت کمیت است ،یک قسمت هم کیفیت .کیفیت هم خودش از بخش های مختلف تشکیل می شود .یک بخش آن کیفیت اجازه هزینه است . پس ما د راین بودجه ،دو مطلب داریم که همین الان من خواهش می کنم و اصرار می کنم . چون برادران وخواهران ما برای اولین بار است که به طور جدی در باره بودجه وارد می شوند وفکر می کنند و تصمیم می گیرند .ما در قوانین بودجه ، تقریباً همه قوانین که دردوره رژیم،وضع شده بود تا با د رنظر نگرفتن مسأله ایمان مجریان ، جلو تخلطی هارا بگیرند ، با همه آنها،مواجه هستیم . بنابراین آنچه که به عنوان قوانین دست و پاگیر ذکر می شود .یکی از مواردش هم دراینجا است واز موارد مهم است .ما یک مورد را که پارسال هم در شورای انقلاب تصویب شده بود .و آن حذف تخصیص است آن را امسال هم پیشنهاد کردیم . ودو مورد دیگر هم پیشنهاد کردیم که الان عرض می کنم فقط برادران وخواهران توجه داشته باشند آنچه که در طول ده ماه آینده می خواهید ، فرمایشی داشته باشید که دولت اجرا کند،به این مطالب مربوط می شود .یعنی اگر ما بگوئیم که موافقتنامه هنوز تصویب نشده است ،هیچ گریزی نیست به اینکه صبر کنیم ،تا موافقتنامه که مثلا چیزی حدود هفت هزار طرح در سطح کشور باید عمل بشود این ها را باید در سازمان آورد، یکی یکی موافقتنامه اش را امضاء گرفت وبرد . مااین را گفتیم که دستگاههای اجرائی عمل کنند،وبه سازمان برنامه اطلاع بدهند .تا اگر آن می خواهد روی طرح بررسی و اظهار نظر بکند .فکر می کنم آن درصدی که د راین فاصله از بین می رود،در مقابل نیروی انسانی ورکودی که در کار پیدا می شود ،قابل صرفنظر کردن است .این بخش را که ان شا ء الله در کمیسیون وموقع تصویب بیشتر خواهیم دید.ومسأله روشن تر می شود .تقاضا می کنم که هم الان وهم در آن روز توجه داشته باشید که این یک قانونی است که ما خودمان می خواهیم برای اجرای طرح هایمان وضع بکنیم .بنابراین اگر این قانون را هر چه دست وپاگیر تر وضع کنیم ،نظارت وکنترل را از طریق دیگری که من بههیچوجه ،حذف آن را پیشنهاد نمی کنم ،بلکه کیفیت آن را اصرار دارم .از آنجا اعمال کنیم .همه برادران وخواهران ما که د رکل کشور مشغول فعالیت هستند .از هیچ گونه نظارت و کنترلی ابا ندارند .وقصد اینکه بگویند ماهر کاری را دلمان می خواهد بکنیم بدون کنترل ،هرگز چنین چیزی نیست .فقط من یک اشاره کوچک می کنم به اینکه درجهار سازندگی یک ویژگی وجوددارد .وهمه شمادر جریان هستید .وقتی که کار جهاد سازندگی مطرح می شود .می گوئید که بدهید به جهاد،که او علاوه بر خیلی از مزایای دیگری که دارد از مقررات محاسبات عمومی هم خلاص تر وآزادتر است .
بنابراین مسأله از اینجا شروع می شود به کیفیت اجازه ای که شما می خواهید به دستگاههای اجرائی بدهید .
مشخصه اصلی این لایحه تبصره های الحاقی آن است .هیأت دولت با بهره گیری از تجارب دو ساله گذشته وبا ایمان و اعتقاد به اجرای امور با رعایت نظم و ترتیب انقلابی تبصره هائی ار پیشنهاد کرده است که بدستگاههای اجرائی اجازه میدهد که ضمن رعایت نظم و ترتیب و تهیه گزارش برای مقامات مسؤول ، اجرای پروژه ها را هر چه سریعتر انجام دهد . در این رهگذر پیشنهاد ادامه لغو تخصیص عرضه شده است تا دستگاههای اجرائی بتوانند با آزادی در چهارچوب تعهد شرعی و انقلابی اعتبارات دستگاههای مختلف رادر صورت لزوم جابجا کرده و پروژه های عمرانی را بخاطر قوانین دست و پا گیر متوقف ننمایند .
هیأت دولت معتقد است که امر نظارت از اهمیت خاصی برخوردار است ولی در شرائط انقلابی موجود وبا نداشتن دقیق ومجریان معتقد بتعداد کافی در دستگاههای برنامه ریزی این قانون تنها بعنوان ترمزی برای کارها عمل کرده است و تجربه سال گذشته نشان داده است که بعلت تعهد مسؤولین اجرائی نه تنها حیف ومیلی صورت نگرفته بلکه با توجه بمشکلات متعدد و غیر قابل پیش بینی ناشی از جنگ مقدار 60% بودجه تنظیمی سال گذشته هزینه شده است .(یعنی مسأله تخصیص که در سال گذشته حذف شده بود دست دستگاههای اجرائی را باز کرد وبه آنها توان داد که بتوانند در بعضی از دستگاهها نزدیک به 95% از بودجه عمرانی شان را صرف کردند. الان بسیاری از این ارقام مربوط به چهار استان جنگ زده ما که شش ماه است در آنجا هیچ حرکتی مقدور نیست تعلق دارد .
در سال جاری که برنامه ها مشخص تر و عوارض جنگ روشن شده و و همچنین اکثر پروژه های سابق ارزیابی و تصمیم گیری شده اند ،با حذف اینگونه مقررات مسلماً توفیق بیشتری دراجرای طرحهای عمرانی خواهیم داشت .بهر حال تجربه هیأت دولت نشان داده است که د ر غیاب یک برنامه ریزی مشخص و منسجم و نبودن ضابطه صحیح ودر خور جمهوری اسلامی برای تشخیص اولویت ها و تخصیص بودجة ،این قانون با ملاکهای شخصی و فردی اجراء شده و غالباً باعث بی نظمی در کار و افسردگی مسؤولین اجرائی را فراهم آورده است .
از تبصره های مشخص دیگری که د راین لایحه تقدیم میشود باید از تبصره اجازه حرکت و جابجائی درون دستگاههای اجرائی و نیز در صورت لزوم بین دستگاههای اجرائی (که البته با اطلاع سازمان برنامه وموافقت کمیته برنامه ریزی استان صورت میگیرد )را نام برد . با تصویب این لایحه به مسؤولین اجرائی اجازه داده میشود که اگر در عمل مشاهده کردند که طرحی مضر است و یا در شرائط موجود قابل اجراء نیست از حبس اعتبار جلوگیری کرده وبا راه انداختن پروژه دیگری که متعلق به دستگاه مزبور ویادستگاه دیگری است ،هم آن پروژه مفید را راه انداخته وهم کم بایجاد اشتغال که از اهم کوشش دولت است خواهد کرد .
در خاتمه باید از تبصره دیگری که طبق آن بدستگاههای اجرائی اجازه داده میشود تادر موقع اضطراری تا 20% از مجموع اعتبارات سرمایه گذاری ثابت را خارج از مقررات محاسبات عمومی هزینه کرده وگزارش توجیهی آن را تا حداکثر یک هفته به نخست وزیر ارائه دهند یاد کرد .این تبصره بنا به تجربه های مختلفی که در طول 2 سال گذشته شده است پیشنهاد شده وبا تصویب آن از هدر رفتن امکانات و شرائط استثنائی که د راجرای کارها اتفاق می افتد جلوگیری خواهد کرد .بهر حال اینجانب وهمکاران با علم به مفید بودن تبصره های مذکور در لایحه آماده ادای توضیحات بیشتری و شواهد عینی خواهیم بود .
در خاتمه ضمن تقدیم لایحه بودجه سال 1360 به مجلس محترم شورای اسلامی ایمد که بتوانیم با استفاده از رهنمودهای برادران وخواهران عزیز نماینده د راجرای این لایحه هر چه بیشتر موافق باشیم .اللهم وفقنا لما تحب و ترضی ( نمایندگان – احسنت ).
8- اعلام وصول یک لحظه تشریف داشته باشید تا لوایحی که جناب آقای رجائی آورده اند،اعلام وصول کنیم .
رئیس- آقایان یک لحظه تشریف داشته باشید تا لوایحی که جناب آقای رجائی آورده اند،اعلام وصول کنیم .
1-لایحه راجع به لغو،لایحه قانونی الغاء مادة6 قانون ساختمان اتوبان تهران کرجمصوب تیرماه 1344 و آئین نامه مربوطه.
2-لایحه راجع به ادغام هواپیمائی کشور در سازمان هواشناسی کشور و تشکیل سازمان خدمات هوائی کشور.
3-لایحه راجع به بخشودگی اقساط هشت دستگاه خانه های سازمانی شرکت سهامی زراعی عدالت .
4-لایحه راجع به تأسیس سازمان تربیت بدنی و ورزش جمهوری اسلامی ایران بر اساس یکپارچگی ورزش .
5- لایحه راجع به اصلاح عنوان شرکت سهامی مطالعات و گسترش پرورش کرم ابریشم ایران .
6- لایحه راجع به اصلاح لایحه قانونی الغاء قانون تشکیل سازمان غله وقند وشکر و چای و تبصرة 1آن.
7-لایحه راجع به جبران هزینه های اجرائی پرسشنامه وضعیت دانشجویان خارج از کشور.
رئیس- این لوایح را به کمیسیونهای مربوطه ارجاع می کنیم .
9-پایان جلسه و تاریخ تشکیل جلسه آینده و دستور آن
رئیس- جلسه آینده روز پنجشنبه ساعت هفت و نیم صبح خواهد بود .ودستور جلسه بقیه سؤالهائی که از این هفته باقی ماند ویکی دو لایحه ای که داشتیم جلسه ختم می شود .
(جلسه در ساعت دوازده و سی و پنج دقیقه پایان یافت )
رئیس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی رفسنجانی